Διονύσης Τεμπονέρας-Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κάνει το μεγαλύτερο «ριφιφί» της μεταπολίτευσης

Αφού τελικά η ανάπτυξη δεν έκανε …σβινγκ, η κυβέρνηση, αποφασίζει να υφαρπάξει τον κόπο και τον ιδρώτα των εργαζομένων, να μειώσει εκ νέου τις συντάξεις και να dealάρει με μερικές ασφαλιστικές, κάποια δισεκατομμύρια ευρώ.

Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κάνει, το μεγαλύτερο «ριφιφί» της μεταπολίτευσης, στις συντάξεις και στις εισφορές, συνταξιούχων και εργαζομένων, ή αλλιώς όπως το λένε στα χωριά, κάνει «μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα»…

Ψέμα πρώτο: Το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής ασφάλισης, δεν επηρεάζει τις υφιστάμενες και μελλοντικές επικουρικές συντάξεις.

Το κεφαλαιοποιητικό σύστημα σε καμία περίπτωση δεν εγγυάται τις προσδοκώμενες αποδόσεις των επενδεδυμένων κεφαλαίων και το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται από την κατανομή και επιλογή των επενδύσεων, από τη διαχείριση των κινδύνων, από την πορεία των κεφαλαιαγορών και την πορεία της οικονομίας. Κοινώς, καμία σύνταξη ποτέ στην ιστορία του ελληνικού κράτους δεν υπήρξε διασφαλισμένη και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά, οι σημερινοί συνταξιούχοι, που έχουν χάσει το 40% των συντάξεων τους.

Ψέμα δεύτερο: Οι μελλοντικοί συνταξιούχοι είναι περισσότερο διασφαλισμένοι.

Δεν ισχύει σε καμία περίπτωση. Η ευθεία ανταποδοτικότητα θίγει τις χαμηλότερες συντάξεις. Με δεδομένη την κατάργηση των κατωτάτων ορίων επικουρικών συντάξεων οι ανάπηροι, όσοι έπαθαν εργατικό ατύχημα, όσοι λαμβάνουν συντάξεις λόγω θανάτου κλπ θα παίρνουν παροχές «ψίχουλα». Η μετάβαση από την κρατική, στην ατομική εγγύηση απομονώνει τον ασφαλισμένο και η σύνταξη του είναι εκτεθειμένη σε κάθε οικονομικό και μη κίνδυνο.

Ψέμα τρίτο: Το κράτος έχει την εποπτεία του νέου συστήματος.

Η πολιτεία χάνει ένα σημαντικό εργαλείο αναδιανομής του πλούτου. Σήμερα στα πλαίσια της κάθετης αναδιανομής, όσοι αμείβονται με υψηλότερες αποδοχές πληρώνουν μέρος των παροχών, εκείνων που ή λαμβάνουν χαμηλούς μισθούς ή είναι άποροι. Πάντα το ασφαλιστικό στη χωρά μας λειτουργούσε, όπως οι φορολογία. Ο καθείς συνεισφέρει στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του. Το νέο σύστημα οξύνει τις κοινωνικές ανισότητες.

Ψέμα τέταρτο: Το νέο σύστημα ενισχύει την διαγενεακή αλληλεγγύη.

Το κεφαλαιοποιητικό σύστημα διαρρηγνύει το κοινωνικό συμβόλαιο των δύο γενεών και τη διαγενεακή αλληλεγγύη πάνω στη οποία στηρίζεται το ασφαλιστικό σύστημα κύριας και επικουρικής ασφάλισης και θέτει σε «εμπόλεμη» κατάσταση τις νέες με τις παλαιές γενεές. Οι νέοι εργαζόμενοι θα αμφισβητήσουν την υποχρέωση να πληρώσουν τις συντάξεις των «παππούδων» τους, οδηγώντας σε «σύγκρουση των γενεών».

Ψέμα πέμπτο: Η κεφαλαιοποίηση του επικουρικού υποχρεωτικού δημοσίου δικαίου συστήματος, το οποίο προσδοκάται να λειτουργήσει ως αναπτυξιακός μοχλός της ελληνικής οικονομίας, θα αποδώσει περί τα 99 δισ. σε βάθος 40 χρόνων.

Αλήθεια ποιος οικονομολόγος μπορεί να προβλέψει τις μεταβλητές της ελληνικής και διεθνούς οικονομίας, τις γεωπολιτικές εξελίξεις, σε ένα κόσμο που αλλάζει ραγδαία; Πόσες οικονομικές βεβαιότητες άραγε καταρρίφτηκαν ο τελευταίο 10μηνο της πανδημίας; Πόσο ρίσκο ενέχει μια τέτοια επιλογή σε συνθήκες οικονομικής ανισορροπίας, όχι μόνο για τα ασφαλιστικά συστήματα αλλά και για τον ίδιο τον προϋπολογισμό; Πόσες αναλογίστηκες μελέτες θα πρέπει να πεταχτούν στα «σκουπίδια» λόγω της επελαύνουσας κρίσης. Οι ασφαλισμένοι δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται σαν «ιθαγενείς».

Ψέμα έκτο: Οι επενδύσεις και η προσδοκώμενη ανάπτυξη από το νέο σύστημα θα βοηθήσει την ελληνική οικονομία.

Μα, μιλάμε για ένα εντελώς διεθνοποιημένο περιβάλλον, στο οποίο η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επιτρέπει τους περιορισμούς, στη διακίνηση κεφαλαίων. Οι εισφορές των εργαζομένων στην Ελλάδα, θα κάνουν «βόλτες» στις διεθνείς χρηματαγορές, με μηδενικό όφελος για την ελληνική οικονομία. Αλλά ακόμα και αν τα κεφάλαια μείνουν στην Ελλάδα, πόσο ασφαλής είναι η εγχώρια χρηματαγορά, αν συνυπολογίσουμε πρόσφατα παραδείγματα(ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ);

Ψέμα Έβδομο: Το κόστος μετάβασης που αγγίζει τα 65δις ευρώ θα πληρωθεί από την ανάπτυξη και τον κρατικό κορβανά ή την περιουσία των ταμείων(ΑΚΑΓΕ).

Η αλήθεια είναι ότι τα χρήματα αυτά θα τα πληρώσουν οι φορολογούμενοι, οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι. Η ανάπτυξη δεν έρχεται με διαταγή και ευχολόγια. Οι συνταξιούχοι θα πληρώσουν το «μάρμαρο» ακριβώς γιατί η μέση σύνταξη από τα 180 ευρώ θα πέσει το 2070, με το νέο σύστημα, στα 130 ευρώ, ενώ θα επιβληθούν και έμμεσοι φόροι για να καλύψουν την μετάβαση αυτή, για ένα σύστημα, που μόλις πριν 9 μήνες στη βουλή, ο κύριος Υπουργός Εργασίας, μας έλεγε ότι είναι βιώσιμο και οι συντάξεις του διασφαλισμένες.

Ψέμα Όγδοο: Το νέο σύστημα έχει δηµόσιο χαρακτήρα.

Δεν πρόκειται για δημόσιο σύστημα. Το δημόσιο έχει τη εποπτεία, ενώ όλη οι διαχείριση ανήκει σε ιδιώτες διαχειριστές, που θα είναι στην …καλύτερη περίπτωση τράπεζες ή ασφαλιστικές εταιρίες. Σήμερα, με μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ, οιοσδήποτε ανοίγει μια ΙΚΕ και μπορεί να «μπει» στην αγορά. Πόσοι άραγε εξ αυτών των διαχειριστών μπορούν να εγγυηθούν τις επενδύσεις και τις αποδόσεις όταν πριν μερικούς μήνες, μερικές εκατοντάδες χιλίαδες εργαζόμενοι στην Αμερική είδαν τις προσδοκίες τους για μια αξιοπρεπή σύνταξη να γίνονται καπνός, όταν ο επενδυτικός όμιλος(Allianz) που διαχειριζόταν τα περιουσιακά στοιχεία των ασφαλιστικών τους ταμείων «βάρεσε κανόνι», εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της επίδρασης της πανδημίας; Ο γερμανικός όμιλος «Allianz Global Investors», ο οποίος τζόγαρε τους κόπους μιας ζωής μέσω δύο διαφορετικών επενδυτικών χαρτοφυλακίων, μέχρι αυτά να καταρρεύσουν και να χαθούν τα πάντα για τους εργαζόμενους.

Ψέμα ένατο: Και άλλες χώρες έχουν αντίστοιχα συστήματα ασφάλισης.

Πρόκειται για μέγιστη ανακρίβεια. Το ελληνικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης είναι από τα ελάχιστα στην Ευρώπη, που έχουν εξ υπαρχής δομηθεί, στην αναδιανεμητική λειτουργία, κατά τρόπο αποκλειστικό. Η Σουηδία και οι λοιπές σκανδιναβικές χώρες, με αντίστοιχα, με το προωθούμενο, συστήματα, έχουν ανεπτυγμένο κυρίως τον δεύτερο πυλώνα της ασφάλισης(επαγγελματικά ταμεία) καθώς έχουν επιχειρήσεις κλίμακας, κάτι που δεν υφίσταται στην ελληνική οικονομία. Τα επαγγελματικά ταμεία όντως έχουν κεφαλαιοποιητική λειτουργία, όμως λειτουργούν ως συμπληρωματικές παροχές, στηρίζονται σε ΣΣΕ, υφίστανται αυστηρότατο έλεγχο κλπ. Ας μην συγκρίνουμε λοιπόν «μήλα με πορτοκάλια».

Ψέμα δέκατο: Τίποτα δεν αλλάζει για τους σημερινούς εργαζομένους που παραμένουν στο υφιστάμενο σύστημα Επικουρικής Ασφάλισης.

Οι σημερινοί νέοι κυρίως εργαζόμενοι θα κληθούν πιθανότατα να πληρώσουν δύο φορές, πρώτα για τη χρηματοδότηση του νέου συστήματος των ατομικών τους λογαριασμών και δεύτερον θα πληρώσουν για το συσσωρευμένο αναλογιστικό έλλειμμα του προηγούμενου συστήματος. Η νέα γενιά της κρίσης θα υποστεί τεράστιο τμήμα του κόστους μετάβασης.

Δεν θα αφήσουν τίποτα ορθιο...