Διότι δεν συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις

Της Έλλης Ζώτου

Με φόρα προς τα πίσω το νομοσχέδιο για τις διαδηλώσεις - Περιορισμοί και στο συνταγματικό δικαίωμα του συνέρχεσθαι

Κατατέθηκε χθες στη Βουλή το νομοσχέδιο για τις διαδηλώσεις, στο οποίο προβλέπεται ως ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα η συμμετοχή σε απαγορευμένη από την αστυνομία διαδήλωση, η μη συμμόρφωση προς τας υποδείξεις των αρχών, η παρεμπόδιση διαδήλωσης και τα επεισόδια (άρθρο 13), ενώ εισάγεται και η υποχρέωση ορισμού διοργανωτή της διαδήλωσης, ακόμα και σε περιπτώσεις αυθόρμητης διαμαρτυρίας, ο οποίος υποχρεούται να γνωστοποιήσει στις αρχές την πρόθεσή του να διοργανώσει τη διαδήλωση και φέρει και την ευθύνη περιφρούρησης της διαδήλωσης, πέραν την υποχρέωσης συνεννόησής του με τον "αστυνομικό / λιμενικό διαμεσολαβητή".

Εκτός όμως των απαγορεύσεων και περιορισμών των διαδηλώσεων, με τις οποίες η κυβέρνηση προσπαθεί να επιβάλει σιωπητήριο στην κοινωνία, το κατατεθέν νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις οι οποίες δεν υπήρχαν στο κείμενο του νομοσχεδίου που το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη είχε θέσει σε ηλεκτρονική διαβούλευση στα τέλη Φεβρουαρίου.

Συστήνει αυτοτελή υπηρεσία για την «πρόληψη της βίας»

Συγκεκριμένα, με μια τέτοια διάταξη, το άρθρο 19 συστήνει αυτοτελή υπηρεσία με τίτλο Διεύθυνση Πρόληψης της Βίας, η οποία υπάγεται απευθείας στον υπουργό και έχει ως αποστολή τον "σχεδιασμό εθνικής στρατηγικής πρόληψης της βίας".

Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 19 "αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Πρόληψης της Βίας είναι η επιστημονική μελέτη και ανάπτυξη δράσεων που αφορούν ιδίως την πρόληψη διαφόρων μορφών και εκφάνσεων της βίας, όπως ιδίως η ριζοσπαστικοποίηση και ο βίαιος εξτρεμισμός, η ενδοοικογενειακή και η έμφυλη βία, η ενδοσχολική βία και ο σχολικός εκφοβισμός, καθώς και η ρατσιστική βία".

Επιπλέον προβλέπεται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, "το οποίο εκδίδεται με πρόταση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, καθορίζονται οι αρμοδιότητες των Τμημάτων της Διεύθυνσης Πρόληψης της Βίας, οι θέσεις του προσωπικού και η στελέχωσή τους".

Υπηρεσία για τη "ριζοσπαστικοποίηση που οδηγεί στην τρομοκρατία"

Αξίζει να σημειωθεί πως, παρότι οι διατάξεις δεν περιλαμβάνονταν στην ηλεκτρονική διαβούλευση, την πρόθεση για σύσταση της εν λόγω υπηρεσίας είχαν προαναγγείλει τόσο ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης από το φθινόπωρο όσο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας σε εκδήλωση για τα θύματα της τρομοκρατίας τον περασμένο Ιανουάριο.

Τότε είχε κάνει λόγο για ένα «ειδικό επιτελείο με αιχμή του ενδιαφέροντός του τη ριζοσπαστικοποίηση που τροφοδοτεί την τρομοκρατία» υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι το πεδίο δράσης της Διεύθυνσης Πρόληψης της Βίας θα απλώνεται παντού: «Από τα σωφρονιστικά καταστήματα μέχρι τις οργανώσεις φιλάθλων».

Απαγορεύσεις και περιορισμοί

Για τις "δημόσιες συναθροίσεις" στο άρθρο 7 του νομοσχεδίου "ορίζεται ότι το συγκεκριμένο μέτρο της απαγόρευσης της συνάθροισης επί τη βάσει της παρ. 2 του άρθρου 11 του συντάγματος δύναται να ληφθεί, για λόγους δημόσιας ασφάλειας ή αν ο σκοπός της συνάθροισης αντιτίθεται στον σκοπό άλλης συνάθροισης, η οποία έχει ήδη γνωστοποιηθεί αρμοδίως κατά την προβλεπόμενη διαδικασία, δεν έχει απαγορευθεί και προγραμματίστηκε να πραγματοποιηθεί ή βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στην ίδια περιοχή ή κοντά στην περιοχή αυτή και κατά τον ίδιο χρόνο ή λόγω σοβαρής απειλής διατάραξης της κοινωνικοοικονομικής ζωής συγκεκριμένης περιοχής, η οποία συντρέχει ιδίως όταν απειλείται από τη συνάθροιση η διατάραξη της κοινής ειρήνης ή της ασφάλειας των συγκοινωνιών.

Ειδικά ως προς τη δεύτερη και τρίτη από τις εν λόγω περιπτώσεις του άρθρου ορίζεται ότι η αστυνομική ή λιμενική αρχή δύναται να υποδεικνύει ενδεικτικά, ως εναλλακτική επιλογή, άλλες περιοχές, κατάλληλες για τη διεξαγωγή της συνάθροισης".

Προβλέπεται επίσης η έγκαιρη κοινοποίηση της έγκρισης ή απαγόρευσης στον διοργανωτή.

Στο άρθρο 8 προβλέπεται η δυνατότητα επιβολής περιορισμών "σε σχέση με επικείμενη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση, εάν πιθανολογείται ότι η διεξαγωγή της θα διαταράξει δυσανάλογα την κοινωνικοοικονομική ζωή της συγκεκριμένης περιοχής, λόγω ιδίως των ειδικότερων κυκλοφοριακών και άλλων ιδιαίτερων τοπικών συνθηκών.

Επιτρέπεται η επιβολή περιορισμών σε σχέση με δημόσια υπαίθρια συνάθροιση που βρίσκεται σε εξέλιξη, εάν η διεξαγωγή της προκαλεί δυσανάλογα μεγάλη διατάραξη στην κοινωνικοοικονομική ζωή της περιοχής, λόγω ιδίως του αριθμού των συμμετεχόντων και λαμβάνοντας υπόψη ιδίως τις ειδικότερες κυκλοφοριακές και άλλες ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες".

Διάλυση διαδήλωσης και ιδιώνυμο αδίκημα συμμετοχής

Επιπλέον μια διαδήλωση μπορεί να διαλυθεί, σύμφωνα με το άρθρο 9, όχι μόνο αν ξεσπάσουν επεισόδια, αλλά και αν δεν έχει γνωστοποιηθεί στις αρχές ή έχει απαγορευτεί από αυτές ή ακόμα και αν "οι συμμετέχοντες δεν συμμορφώνονται προς τους περιορισμούς".

Το άρθρο 13 περιέχει το ιδιώνυμο αδίκημα της συμμετοχής σε "απαγορευμένη" διαδήλωση ή στη μη συμμόρφωση στις υποδείξεις αστυνομικών ή λιμενικών, ενώ προβλέπονται και ζητήματα αστικής ευθύνης του οργανωτή, για την αποκατάσταση των ζημιών όσων υπέστησαν βλάβη της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της ιδιοκτησίας από τους συμμετέχοντες σε δημόσια υπαίθρια συνάθροιση.

"Από την ευθύνη αυτή ο οργανωτής απαλλάσσεται αν είχε γνωστοποιήσει εγκαίρως τη συνάθροιση και αποδεικνύει ότι είχε λάβει τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημίας φέροντας ο ίδιος, εν προκειμένω, το βάρος της απόδειξης" σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου.

Άρθρο - κόλαφος από τους προέδρους  Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων και Πρωτοδικών

Επισημαίνεται ότι στις 5 Μαρτίου είχε δημοσιευτεί ένα άκρως επικριτικό άρθρο των Χριστόφορου Σεβαστίδη, ΔΝ - εφέτη, προέδρου της  Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, και της Ιωάννας Ξυλιά, προέδρου Πρωτοδικών, στον ιστότοπο της  Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων για τις επιχειρούμενες αλλαγές.

Με τίτλο "Ασφυκτικοί περιορισμοί και για το δικαίωμα της συνάθροισης. Μία πρώτη προσέγγιση του υπό διαβούλευση Σχεδίου Νόμου", οι δύο ανώτατοι δικαστικοί κάνουν λόγο για "θεσμική αναίδεια" και σημειώνουν ότι "από την εποχή της δικτατορίας ισχύει το Ν.Δ. 794/1971, ενώ καμία κυβέρνηση της μεταπολίτευσης δεν έφερε προς ψήφιση εκτελεστικό νόμο αφήνοντας διευρυμένα τα όρια του δικαιώματος. Το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου αποπειράται μετά από 45 χρόνια δημοκρατίας να προβεί σε ρυθμίσεις - περιορισμούς εισάγοντας αμφίβολης συνταγματικότητας νεωτερισμούς".

"Δίνει τη δυνατότητα στις αστυνομικές αρχές να απαγορεύσουν συναθροίσεις πολυπληθείς και ογκώδεις, οι οποίες δεν δημιουργούν κίνδυνο ούτε για τη δημόσια ασφάλεια ούτε για την κοινωνικοοικονομική ζωή. Ενώ δηλαδή υποτιθέμενη αφορμή για την ψήφιση του νομοσχεδίου αποτέλεσαν οι ολιγομελείς πορείες στα κέντρα μεγάλων πόλεων που δημιουργούν προβλήματα στην καθημερινότητα των πολιτών, καταλήγει -πέρα από οποιαδήποτε συνταγματική επιταγή- σε μέσο απαγόρευσης των συναθροίσεων που λόγω του μεγάλου μεγέθους τους δεν μπορούν να ελεγχθούν επαρκώς από τις αστυνομικές αρχές" επισημαίνουν μεταξύ άλλων.

Γ. Ραγκούσης: Αναβιώνει νόμο της χούντας

«Στην Ελλάδα τελευταία φορά που υπήρξε νόμος για τις συγκεντρώσεις και τις πορείες ήταν επί χούντας, το 1971. Ένας νόμος που παρέμεινε νεκρός σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης, αλλά τον αναβιώνει τώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη - Χρυσοχοΐδη» σχολίασε ο τομεάρχης Προστασίας του Πολίτη του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Ραγκούσης.

εφημ. Η Αυγή