Ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για την απουσία δράσεων πρόληψης πυρκαγιών και την υποστελέχωση των Δασικών Υπηρεσιών εν μέσω αντιπυρικής περιόδου

ΕΡΩΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΚΕ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς
1. Περιβάλλοντος και Ενέργειας
2. Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων

Θέμα: «Υποστελεχωμένες Δασικές Υπηρεσίες, τόσο σε μόνιμο όσο και σε εποχιακό προσωπικό, εν μέσω αντιπυρικής περιόδου»

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αν και διακηρύττει την ετοιμότητα της για την διαχείριση της αντιπυρικής περιόδου, ανέστειλε το νόμο που η ίδια ψήφισε στις αρχές του χρόνου για την πολιτική προστασία και υποτιμά την σημασία της πρόληψης για τις δασικές πυρκαγιές.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή δασική στρατηγική, αλλά και την Εθνική Στρατηγική για τα δάση ο στόχος είναι να επενδύσουμε στην πρόληψη και όχι στην καταστολή που κοστίζει πολύ περισσότερο και είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα. Η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών είναι το σημαντικότερο, αποτελεσματικότερο και το λιγότερο δαπανηρό από τα στάδια πυροπροστασίας και αποτελεί έργο των Δασικών Υπηρεσιών.
Για την αποτροπή του ενδεχομένου έναρξης και επέκτασης των δασικών πυρκαγιών απαιτείται ολοκληρωμένος σχεδιασμός. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να δίνονται πόροι και κατευθύνσεις σε ετήσια βάση για τη διαχείριση δασών (παραγωγικών και μη), τη μερική απομάκρυνση των υπολειμμάτων των υλοτομιών, την ειδική διαχείριση δέντρων προσβεβλημένων από ασθένειες ή έντομα, αλλά και την αποκατάσταση και αναδάσωση (φυσική και τεχνητή) σε πληγέντες δασικές περιοχές και δάση. Ταυτόχρονα, έχει αποδειχθεί ότι η φύλαξη από παραβατικές ενέργειες αλλά και η εποπτεία για προστασία από δασικές πυρκαγιές (ειδικά σε περιοχές με αυξημένο κίνδυνο για εκδήλωση πυρκαγιάς) είναι ιδιαίτερα κρίσιμα εργαλεία.
Την σημασία της πρόληψης αναγνώρισε ο σημερινός Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook στις 16.8.2017, όπου ανακοίνωσε τις έξι προτάσεις του για μια νέα πολιτική αντιμετώπισης των πυρκαγιών. Πρώτη πρότασή του ήταν «ο προληπτικός καθαρισμός των δασών από οτιδήποτε μπορεί να λειτουργήσει ως εύφλεκτη ύλη, διάνοιξη και άλλων αντιπυρικών ζωνών και δασικών δρόμων και τοποθέτηση δεξαμενών ανεφοδιασμού των ελικοπτέρων τουλάχιστον στα οικολογικά κρίσιμα περιαστικά δάση της Αττικής». Κλείνοντας την τοποθέτησή του δήλωσε ότι «η πρόληψη είναι σαφώς προτιμότερη και έχει μικρότερο κόστος από την κατάσβεση και την αποκατάσταση και ότι αυτονοήτως αυτή πρέπει να είναι η προτεραιότητά μας».
Για να υλοποιηθούν όμως οι απαιτούμενες δράσεις πρόληψης χρειάζονται ανθρώπινο δυναμικό και πόροι. Δυστυχώς στον τομέα της αντιπυρικής προστασίας, σε πλήρη αντίθεση με τις προεκλογικές δηλώσεις, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ ακυρώνει την εγκεκριμένη πολιτική πρόληψης των πυρκαγιών του ΣΥΡΙΖΑ που προέβλεπε την χρηματοδότηση με 140 εκ. € των Δασικών Υπηρεσιών για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών, την πρόσληψη 550 δασολόγων και δασοπόνων (200 εκ των οποίων ως μόνιμοι και ενταγμένοι στον απαραίτητο προγραμματισμό για το 2019) με εξασφαλισμένη την ένταξη της χρηματοδότησης στο ΠΔΕ και τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ειδικότερα, από τις 550 προσλήψεις δασολόγων και δασοπόνων που είχαν προγραμματιστεί και εγκριθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει υλοποιηθεί καμία, παρά τις αλλεπάλληλες ερωτήσεις κοινοβουλευτικού ελέγχου που έχουμε καταθέσει και παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις. Και αυτό παρά το γεγονός ότι από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχαν εξασφαλιστεί οι σχετικές πιστώσεις.
Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί στις Δασικές Υπηρεσίες της χώρας είναι η παραδοχή της Γενικής Διεύθυνσης Δασών του ΥΠΕΝ ότι οι Υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες και ότι η ίδια η Γενική Διεύθυνση Δασών λειτουργεί με λιγότερο από τα 2/3 του προσωπικού, που προβλέπεται στα περιγράμματα θέσεων σύμφωνα με την προβλεπόμενη δομή της υπηρεσίας. Σε πρόσφατη απάντηση του ΥΠΕΝ αναφέρεται ότι έχουν δεσμευτεί οι πιστώσεις για τις υπερωρίες των δασικών υπαλλήλων για την εξυπηρέτηση του προγράμματος δασοπροστασίας, αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά την ανάγκη που υπάρχει για στελέχωση με μόνιμο προσωπικό της Δασικής Υπηρεσίας.
Όμως και στον τομέα του εποχιακού προσωπικού οι Δασικές Υπηρεσίες υστερούν σημαντικά αφού οι συμβάσεις εργασίας των 5.066 απασχολούμενων στο πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ, για την αντιπυρική προστασία των δασικών οικοσυστημάτων της Χώρας, έληξαν στο τέλος Ιανουαρίου 2020 και έκτοτε δεν εφαρμόζεται κανένα πρόγραμμα αντιπυρικής προστασίας. Απόρροια αυτής της κατάστασης είναι η σημαντική καθυστέρηση στην υλοποίηση των έργων πρόληψης δασικών πυρκαγιών που διενεργούνταν από τους εργαζομένους του κοινωφελούς προγράμματος, που ήταν: δασολόγοι, δασοπόνοι, ειδικοί δασικής προστασίας, διοικητικοί Δ.Ε., οδηγοί, χειριστές μηχανημάτων έργων, φύλακες, δασεργάτες κλπ.
Συγκεκριμένα, οι εργαζόμενοι σύμφωνα και με την αριθ. 170381/3292/7-6-2018 εγκύκλιο του ΥΠΕΝ προσελήφθησαν προκειμένου να καλύψουν ανάγκες σε προσωπικό, των κατά τόπους Δασικών Υπηρεσιών, για την αντιπυρική προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων της Χώρας, καθώς και για τη διαχείριση των καμένων εκτάσεων με καθαρισμούς και υλοτομίες συσσωρευμένης βιομάζας, διανοίξεις δρόμων και αντιπυρικών λωρίδων κλπ. Ταυτόχρονα και στο πλαίσιο εφαρμογής του κοινωφελούς προγράμματος προβλέφθηκε και υλοποιήθηκε κατά προτεραιότητα η εκπαίδευση του εν λόγω προσωπικού προκειμένου για την απόκτηση δεξιοτήτων, που περιλάμβανε τόσο την θεωρητική όσο και την πρακτική εξάσκηση των εργαζομένων σε συναφή ζητήματα. Επιπλέον και για την εκτέλεση των εργασιών αλλά και την ασφάλεια των εργαζομένων διατέθηκαν σημαντικοί οικονομικοί πόροι για την προμήθεια τόσο εξοπλισμού και εργαλείων όσο και Μέσων Ατομικής Προστασίας (Μ.Α.Π.).
Περαιτέρω επισημαίνεται ότι ειδικά φέτος, η ανάγκη για ενίσχυση του σταδίου της πρόληψης μέσω εξειδικευμένου προσωπικού καθίσταται επιτακτική. Όπως δήλωσε πρόσφατα ο αρμόδιος Επίτροπος Διαχείρισης Κρίσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «οι ξηρές κλιματικές συνθήκες θα προκαλέσουν ασυνήθιστα εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές στην ήπειρο κατά τους ερχόμενους μήνες. Η περίοδος των πυρκαγιών φέτος αναμένεται να είναι άνω του συνήθους μέσου όρου, όσον αφορά τον αριθμό των πυρκαγιών και των αποτεφρωμένων περιοχών στην Ευρώπη. Οι ξηρές συνθήκες έχουν αρχίσει επίσης να επεκτείνονται και σε συνήθως υγρές περιοχές, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο πυρκαγιάς και πέραν των παραδοσιακών "διακεκαυμένων ζωνών"».
Στην ήδη επιβαρυμένη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί λόγω της έλλειψης προσωπικού στις Δασικές Υπηρεσίες έρχεται να προστεθεί και ένα ακόμη πρόβλημα που δημιούργησε η ηγεσία του ΥΠΕΝ με τις επιλογές της. Με τον αντιπεριβαλλοντικό νόμο 4685/2020 και συγκεκριμένα με το άρθρο 48 νομοθετήθηκε η «αναμόρφωση και των κυρωμένων δασικών χαρτών» μέσα σε διάστημα 2 μηνών από την ψήφιση του νόμου. Μέχρι σήμερα δεν έχουν εκδοθεί οι προβλεπόμενες κανονιστικές πράξεις και κατά συνέπεια δεν έχει εκκινήσει αυτή η διαδικασία αναμόρφωσης επομένως οδηγούμαστε σε ακύρωση των δασικών χαρτών κάτι που επιδρά άμεσα στην προστασία των εκτάσεων αυτών καθώς ανοίγει πάλι η διαδικασία αμφισβήτησης της μορφής τους και παρέχεται έρεισμα για νέες προσπάθειες διεκδικήσεων και καταπατήσεων δασικών εκτάσεων.
Ενώ διανύουμε ήδη την αντιπυρική περίοδο και ο κίνδυνος για έναρξη και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών είναι ιδιαίτερα έντονος οι Δασικές Υπηρεσίες παραμένουν υποστελεχωμένες σε μόνιμο προσωπικό αλλά και σε εποχιακό και δεν έχουν υλοποιηθεί έργα και δράσεις κρίσιμες για την ασφάλεια και προστασία των δασών, που είχαν δρομολογηθεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Σε πλήρη αντίθεση με την πραγματικότητα της κυβερνητικής πολιτικής ο πρωθυπουργός της χώρας Κυριάκος Μητσοτάκης στις 19.5.2020 κατά την παραλαβή πυροσβεστικών οχημάτων δήλωσε (μόνο για επικοινωνιακούς λόγους) ότι φέτος είμαστε πιο έτοιμοι από ποτέ για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, ενώ στην πραγματικότητα έχουν διακοπεί και δεν έχουν υλοποιηθεί οι δράσεις πρόληψης.
Παράλληλα ο Υπουργός ΠΕΝ κ. Χατζηδάκης επαίρεται για τα προγράμματα αναδάσωσης που απλά ανακοίνωσε χωρίς όμως να έχει προχωρήσει σε κάποια ουσιαστική ενέργεια στην κατεύθυνση της πρόληψης των πυρκαγιών.
Επειδή, ήδη διανύουμε την πλέον επικίνδυνη χρονική περίοδο του έτους και ο αριθμός δασικών πυρκαγιών αυξάνεται καθημερινά
Επειδή, η έγκαιρη υλοποίηση δράσεων πρόληψης των δασικών πυρκαγιών αποτελεί το πιο αποτελεσματικό εργαλείο πυροπροστασίας
Επειδή δεν υπάρχει χρόνος για περαιτέρω καθυστέρηση στην υλοποίηση των αναγκαίων δράσεων και η αδράνεια εγκυμονεί σοβαρότατους κινδύνους για την ανθρώπινη ζωή και το περιβάλλον.
Επειδή, είναι επιτακτική η ανάγκη να ενισχυθούν οι Δασικές Υπηρεσίες με προσωπικό και πόρους ώστε να επιτελέσουν το σημαντικό έργο τους .

Ερωτώνται ο κ.κ Υπουργοί:
1. Θα αναληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες για την υλοποίηση της πολιτικής Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών (πρώτου Σχεδίου Δράσης της ΕΣΔ) και πότε;
2. Πότε θα αποδοθούν οι πόροι που προβλέπονται σε αυτό το Σχέδιο Δράσης στις δασικές υπηρεσίες ώστε να ενισχυθεί η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών διά μέσου της διαχείρισης των δασών;
3. Πότε και πως θα ενισχύσει η κυβέρνηση τις δασικές υπηρεσίες σε πόρους και ανθρώπινο δυναμικό; Θα προχωρήσει η πρόσληψη των 550 δασολόγων και δασοπόνων που είχε προγραμματιστεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ;
4. Πρόκειται να καλυφθούν οι 5.066 θέσεις που κάλυπταν οι εργαζόμενοι στα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ που απασχολήθηκαν στην αντιπυρική προστασία και πότε θα γίνει αυτό; Υπάρχει πρόβλεψη για να αξιοποιηθεί η εμπειρία των ως άνω εργαζομένων;
5. Έχουν πραγματοποιηθεί τα έργα αντιπυρικής προστασίας των δασών και των δασικών εκτάσεων της Χώρας που διενεργούνταν από τους εργαζομένους του κοινωφελούς προγράμματος πυροπροστασίας, από ποιόν φορέα και σε ποια έκταση σε σχέση με το καλοκαίρι του 2019;
6. Το Δημόσιο Συμφέρον υπηρετείται στην περίπτωση της πρόληψης δασικών πυρκαγιών με την παροχή επιδομάτων ανεργίας ή με την αξιοποίηση ειδικευμένων πρώην εργαζομένων ή/και νέων εργαζομένων, σε προγράμματα όπως αυτό της κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ;
7. Πότε θα εκδοθούν οι προβλεπόμενες από το άρθρο 48 του ν.4685/2020 υπουργικές αποφάσεις; Πόσος χρόνος θα απαιτηθεί για την «αναθεώρηση» των δασικών χαρτών; Θα προβεί η κυβέρνηση σε νέα τροπολογία που θα αλλάζει τον 4685/2020 αποδεικνύοντας την προχειρότητα της νομοθέτησης; Πότε υπολογίζει το ΥΠΕΝ ότι θα αποκτήσει ξανά η Χώρα μας κυρωμένους δασικούς χάρτες;

Τέλος αιτούμαστε την κατάθεση για ενημέρωση της Βουλής και των Πολιτών, όλων των εγγράφων για τα έργα πρόληψης δασικών πυρκαγιών που έχουν υλοποιηθεί ή προγραμματίζεται να υλοποιηθούν, σχετικών εγγράφων αιτημάτων για πραγματοποίηση νέου προγράμματος κοινωφελούς εργασίας για αντιπυρική προστασία, τα υπ' αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/85494/1848/24.09.2019 και ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/99896/2723/01.11.19 έγγραφα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθώς και τους επισυναπτόμενους σε αυτά πίνακες και έγγραφα των Δασικών Υπηρεσιών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.

Οι ερωτώντες και αιτούντες Βουλευτές

Σωκράτης Φάμελλος
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αγαθοπούλου Ειρήνη
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος - Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζουράρις Κωνσταντίνος
Ηγουμενίδης Νίκος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος - Χαράλαμπος
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη (Φρόσω)
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μουζάλας Γιάννης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Παπανάτσιου Κατερίνα
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Γιάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Γιάννης
Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)
Σπίρτζης Χρήστος
Συρμαλένιος Νίκος
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία