''Είχα χρέος…να γράψω για τον Σάκη Καράγιωργα, τον καθηγητή της Σχολής Αξιωματικών της ΕΛ-ΑΣ'', του Θέμη Χαρίση

“…Εἶχα χρέος, πρῶτον, ὡς ἄνθρωπος ἀπέναντι τῆς ἱστορίας. Ἀπέναντι δηλαδὴ ὅλων ἐκείνων οἱ ὁποῖοι ἠγωνίσθησαν μὲ τὸν λόγον ἢ μὲ τὰ ὅπλα, ἐκείνων ποὺ ἔχυσαν ποταμοὺς αἵματος διὰ νὰ κληροδοτήσουν εἰς ἡμᾶς τὴν ἐλευθερίαν καὶ τὴν δημοκρατίαν…Τέλος, κύριοι στρατοδίκαι, εἶχα ἕνα προσωπικὸν χρέος ἀπέναντι τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τῆς πατρίδος. Αὐτὸς ὁ λαὸς ἔκανεν πολλὰς θυσίας καὶ δαπανὰς χάριν ἐμοῦ. Μὲ ἔσπουδασεν εἰς τὰ ἑλληνικὰ πανεπιστήμια, μὲ ἔστειλεν μὲ ὑποτροφίαν δι’ ἀνωτέρας σπουδὰς εἰς τὸ ἐξωτερικόν, μὲ ἔκανεν καθηγητὴν ἀνωτάτης σχολῆς καὶ ἀνώτατον κρατικὸν λειτουργόν.Δι’ ὅλας αὐτὰς τὰς θυσίας τί ζητεῖ ὡς ἀντάλλαγμα ἀπὸ ἐμὲ ὁ ἑλληνικὸς λαὸς καὶ ἡ πατρίς; Τί ζητεῖ ἀπὸ ὅλους τοὺς πνευματικοὺς ἀνθρώπους; Δύο μόνον πράγματα. Νὰ προσφέρουν τὰς ἐπιστημονικάς των ὑπηρεσίας καὶ νὰ εἶναι οἱ θεματοφύλακες τῶν ἠθικῶν καὶ πνευματικῶν ἀξιῶν τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ. Εἶχα ὑποχρέωσιν, ἑπομένως, κύριοι στρατοδίκαι, νὰ ἐξοφλήσω αὐτὸ τὸ μεγάλο χρέος μου, ἀκόμη καὶ ἐὰν παρίστατο ἀνάγκη νὰ δώσω καὶ τὴν ζωήν μου ”( Απόσπασμα από την ιστορική απολογία του Σάκη Καράγιωργα στο Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών τον Απρίλη του 1970).

Στις 17 Αυγούστου του 1985, πέρασε στην αιωνιότητα ο Σάκης Καράγιωργας, σε ηλικία 55 χρόνων. Αιτία η κουρασμένη και ταλαιπωρημένη καρδιά του.

O Σάκης (Διονύσης) Καράγιωργας γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας το 1930. Σπούδασε στην Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Πειραιά και αργότερα και στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών Αθήνας. Έκανε το διδακτορικό του στο London School of Economics. Το 1962 όταν επέστρεψε στην Ελλάδα συνέχισε την ερευνητική του δραστηριότητα στην Τράπεζα της Ελλάδος. Το 1963 γίνεται επιμελητής στην έδρα της Εφαρμοσμένης Οικονομικής στην Ανωτάτη Βιομηχανική ενώ, επί κυβέρνησης Ένωσης Κέντρου με υφυπουργό Συντονισμού τον Ανδρέα Παπανδρέου, ορίζεται γενικός γραμματέας της οικονομικής υπουργικής επιτροπής. Το 1965 συμμετέχει μαζί με άλλους διανοούμενους στην ίδρυση του πολιτικού ομίλου "Αλέξανδρος Παπαναστασίου" και αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στη συντακτική επιτροπή του περιοδικού "Νέα Οικονομία", που καθιερώνεται την εποχή εκείνη ως το κατεξοχήν βήμα τεκμηρίωσης και υποστήριξης κοινωνικών μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα. Το 1966 εκλέγεται έκτακτος καθηγητής της Δημόσιας Οικονομίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και σύντομα κυκλοφορούν και τα πρώτα πανεπιστημιακά του εγχειρίδια.

Πρωτοπορεί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας στη συγκρότηση της "Δημοκρατικής Άμυνας". Τον Ιούλιο του 1969, συλλαμβάνεται στο σπίτι του, όταν έσκασε η βόμβα την οποία θα τοποθετούσε σε στόχο - σύμβολο του αμερικανοκίνητου δικτατορικού καθεστώτος, στο άγαλμα του Τρούμαν στην πλατεία Αμερικής στην Αθήνα. Από την έκρηξη ο Καράγιωργας έχασε το ένα του χέρι. Βασανίστηκε άγρια, κρατούμενος για 4 μήνες στα κρατητήρια της Ασφάλειας, ενώ ήταν τραυματίας και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη από το Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών τον Απρίλιο του 1970, ποινή την οποία θα εκτίσει ως την αμνηστία του 1973. Ο Καράγιωργας, καθηγητής της Πολιτικής Οικονομίας στην έδρα Δημόσιας Οικονομικής, πέρασε 4 χρόνια και κάτι της πολύτιμης ζωής του στις φυλακές Αβέρωφ, Ιτζεδίν, Αλικαρνασσού και Κορυδαλλού, εξαιτίας της αντιδικτατορικής του δράσης. Ήταν αυτός που έβαζε βόμβες.

Μετά την πτώση της χούντας ο Σάκης Καράγιωργας συμμετείχε στην ίδρυση του ΠΑΣΟΚ. Μερικούς μήνες αργότερα, το 1975, εξέφρασε, μαζί με πολλά άλλα ιδρυτικά στελέχη, τη διαφωνία του για την απουσία δημοκρατικών διαδικασιών και τον τρόπο που παίρνονταν οι αποφάσεις από τον Ανδρέα Παπανδρέου, ερήμην των συλλογικών οργάνων του κόμματος. Στη θυελλώδη τελευταία συνεδρίαση της Κ.Ε. στην οποία συμμετείχε πριν διαγραφεί, ενώ εξέθετε τις απόψεις του, ακούστηκε από κάποιον η κραυγή: "Κάτσε κάτω, ρε κουλοχέρη!».Μέχρι τον ξαφνικό του θάνατο συνέχισε να συμμετέχει και να παρεμβαίνει στη καθημερινή πολιτική, δίνοντας μεγάλη έμφαση στην εκπαιδευτική, ερευνητική και θεσμική παρέμβαση στο χώρο της ανώτατης παιδείας. Ενθαρρύνει διεπιστημονικές έρευνες και αφιερώνει μεγάλο μέρος της ενεργητικότητάς του στο θέμα της αναβάθμισης της ανώτατης παιδείας γενικότερα και της Παντείου (εκλέχτηκε Πρύτανης) σε σύγχρονο πανεπιστήμιο κοινωνικών επιστημών ειδικότερα.

Τον αείμνηστο καθηγητή Σάκη Καράγιωργα, είχα την μέγιστη τιμή και τύχη να τον γνωρίσω πολύ νωρίς. Ήταν Σεπτέμβρης του 1982 κι εγώ 21χρονος πρωτοετής δόκιμος Αξιωματικός στη Σχολή Αξιωματικών της Αστυνομίας. Ήταν τότε που ο Ανδρέας Παπανδρέου εφυέστατα ξεκινούσε την ΑΛΛΑΓΗ στα Σώματα Ασφαλείας από τις Αστυνομικές Ακαδημίες. Από την ΠΑΙΔΕΙΑ των νέων Αξιωματικών. Ξεκίνησε με την αλλαγή του εν πολλοίς μετεμφυλιακού καθηγητικού κατεστημένου των Αστυνομικών Σχολών. Η ΑΛΛΑΓΗ και ο ΕΚΔΗΜΟΚΡΑΤΙΣΜΟΣ στα Σώματα Ασφαλείας ξεκινούσε με τα «ιερά τέρατα» της άλλης πλευράς, της Αριστεράς. Με τον Καράγιωργα, τον καθηγητή κοινωνιολογίας Βασίλη Φίλια, τον καθηγητή Γ.Α.Μαγκάκη, τους συνταγματολόγους Τσάτσο και Παπαδημητρίου, τον σχετικά νεαρό τότε εγκληματολόγο Γιάννη Πανούση κ.α. Θυμάμαι την πρώτη μέρα που μπήκε ο Καράγιωργας στο διδακτήριο, με το ακρωτηριασμένο του χέρι, περίπου γιουχαΐστηκε από το μισό ακροατήριο, που θεωρούσε την παρουσία του στις Αστυνομικές σχολές περίπου σαν ιεροσυλία… Ηταν αυτός που έβαζε βόμβες.

Αυτός το αντιμετώπισε με στωικότητα και μεγαλοπρέπεια...περίπου όπως το «άφες αυτοίς ού γαρ είδασι τί ποιούσι..» και συνέχισε προσηλωμένος στο μεγάλο στόχο: στον εκδημοκρατισμό των Σωμάτων Ασφαλείας. Ηταν υπέρμαχος των ανοιχτών σπουδών μας στα πανεπιστήμια, στα αμφιθέατρα με τους φοιτητές «...για να τους γνωρίσετε και να σας γνωρίσουν αρχηγέ», μου έλεγε.(ήμουν αρχηγός τάξης και από τους πιτσιρικάδες της σειράς μου). Αυτό το θυμήθηκα πολλές φορές στην μετέπειτα πορεία μου. Αυτό και άλλα πολλά...αυτά προσπαθούσα να έχω οδηγό στις πράξεις και τις αποφάσεις μου.

Προσπάθησε μέχρι τέλους…Πέτυχε; Οι καρεκλοκένταυροι και η γραφειοκρατία της Κατεχάκη τον πολέμησαν. Κι όσο αυτοί τον πολεμούσαν αυτός συνέχιζε…δεν καθιερώθηκαν τότεοι ανοιχτές σπουδές μας στα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων( κατά τραγική ειρωνεία ακόμα και σήμερα είναι αντικείμενο συζήτησης…είδες η γραφειοκρατία; Τυχαίο;). Οι καρεκλοκένταυροι και η γραφειοκρατία της Κατεχάκη νίκησαν, με το «ατράνταχτο» επιχείρημα ότι παρακολουθώντας τα μαθήματα έξω από τις Σχολές θα «γκομενιάζαμε» με τις φοιτήτριες. Κι ο Σάκης Καράγιωργας που τα άκουγε αυτά γελούσε κι έλεγε «…μακάρι δεν είναι καθόλου κακό»…γελούσε και γλύκαινε περισσότερο το γλυκύτατο και καλοσυνάτο του πρόσωπο. Και αυτός συνέχιζε…συνέχιζε τη σπορά. Γιατί ήταν σπορέας, ήταν δάσκαλος, ένοιωθε το χρέος της γενιάς του… Με τις ιδέες του, με τις αξίες του, με τι γνώσεις του, αυτός και άλλοι συνάδελφοί του γαλούχησαν μια γενιά Αξιωματικών της ΕΛ-ΑΣ. Πιστεύω ότι ο κόπος και η προσπάθειά τους δεν πήγε χαμένη.

Σάκης Καράγιωργας… αυτός ο Μέγας Αντιεξουσιαστής…ο καθηγητής μου στη Σχολή Αξιωματικών της ΕΛ-ΑΣ την περίοδο 1982-1984 πέθανε στις 17 Αυγούστου 1985 στα 55 του χρόνια. Πολύ νέος, όπως όλοι οι καλοί και άξιοι. ΑΘΑΝΑΤΟΣ...ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ.

Υ.Γ . 1. Μού έλεγε πολλά…μια μέρα τον ρώτησα για τον Παπανδρέου και την Αλλαγή. Μου διηγήθηκε, με γλαφυρότατο τρόπο σαν παραμύθι, τι είπε στον Γιώργη(έτσι τον αποκαλούσε) Γεννηματά στις 18 Οκτώβρη του 1981, την επόμενη μέρα των εκλογών. Ο Ανδρέας Παπανδρέου πανίσχυρος με 48%, έψαχνε τον Σάκη Καράγιωργα να του αναθέσει το νεοσύστατο τότε Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Τον εντόπισε την Δευτέρα το μεσημέρι ο Γιώργος Γεννηματάς σε ένα ουζερί στο Χαλάνδρι, όπου ο Καράγιωργας «γιόρταζε» με συντρόφους του την νίκη των δυνάμεων της ΑΛΛΑΓΗΣ. Ο Γεννηματάς του μετέφερε την πρόταση του Παπανδρέου με εντολή να τον μεταφέρει αμέσως στο Καστρί όπου ο Ανδρέας Παπανδρέου σχημάτιζε το πρώτο του υπουργικό συμβούλιο. «…κάτσε Γιώργη να σε κεράσουμε ένα τσίπουρο και θα σου πώ». Αρνήθηκε αμέσως την πρόταση…και του τα είπε…με επιχειρήματα…και δυστυχώς δικαιώθηκε…δυστυχώς για το Λαό, την Πατρίδα και τις δυνάμεις που πίστευαν στην Αλλαγή.

Υ.Γ. 2 . Πρότασή μου . Το Τμήμα Σ.Α ΣΥΡΙΖΑ να προτείνει και να υποστηρίξει την μετονομασία ενός αμφιθεάτρου της Σχολής Αξιωματικών της ΕΛ-ΑΣ σε αμφιθέατρο «ΣΑΚΗ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΑ» για να μείνουν ζωντανά στις μνήμες και των νέων Αξ/κων αυτά που η δικιά μας γενιά ευτύχησε να ζήσει.

*Θέμης Χαρίσης-Υποστράτηγος ε.α. ΕΛ-ΑΣ.

Μέλος του Τμήματος Σ.Α. ΣΥΡΙΖΑ.

Μέλος της Νομαρχιακής ΣΥΡΙΖΑ Α΄. Θες/νίκης.