Οι προγραμματικές δηλώσεις του Αναπληρωτή Υπουργού Προστασίας του Πολίτη Ν.Τόσκα

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Με τις προγραμματικές δηλώσεις του ο Πρωθυπουργός ουσιαστικά εξήγγειλε ένα πολυμέτωπο αγώνα 4ετούς διάρκειας. Τα πατριωτικά και κοινωνικά του χαρακτηριστικά αφορούν τη συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού λαού και προϋποθέτουν τη συμμετοχή του, πέρα κι έξω από κομματικές διαιρέσεις.

Από την άποψη της συγκεκριμένης κυβερνητικής ευθύνης που μου ανέθεσε ο Πρωθυπουργός, θα αναφερθώ, επιγραμματικά, όσο γίνεται πιο εξειδικευμένα, στο πνεύμα και στο περιεχόμενο των μεταρρυθμίσεων στους τομείς της ασφάλειας του πολίτη και της κοινωνίας, της καταπολέμησης της εγκληματικότητας, της βίας, της διαφθοράς, της καταπολέμησης της διαπλοκής.

Στο επτάμηνο της προηγούμενης διακυβέρνησης έγιναν σημαντικά βήματα, όπως η επανεκκίνηση του θεσμού του «αστυνομικού της γειτονιάς», οι ευέλικτες πεζές περιπολίες σε ορισμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου, συνεργασίες με κοινωνικούς φορείς όπως ο ΟΚΑΝΑ και το «χαμόγελο του παιδιού», ενίσχυση ορισμένων υπηρεσιών , όπως για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, της ρατσιστικής βίας κλπ. Αυτά όλα θα προχωρήσουν και στην συνέχεια.

Το πρώτο που θέλω να διαβεβαιώσω την εθνική αντιπροσωπεία είναι ότι η αξία της ανθρώπινης προσωπικότητας και η ισότητα όλων απέναντι στο νόμο θα είναι αντικείμενο υπέρτατου σεβασμού από την ελληνική αστυνομία. Η κυβέρνησή μας εγγυάται ότι οι δημοκρατικές ελευθερίες, τα ατομικά, συλλογικά, κοινωνικά, συνδικαλιστικά και πολιτικά δικαιώματα, σε οποιαδήποτε μορφή και εκδήλωσή τους, θα είναι σεβαστά, χωρίς οποιαδήποτε παρέκκλιση.

Θέλουμε, ιδεωδώς, Σώματα Ασφαλείας για τις ανάγκες προστασίας του πολίτη από τις έκτακτες καταστροφές και κινδύνους μέχρι τη δράση του οργανωμένου εγκλήματος.

Θέλουμε μια Αστυνομία που να περιβάλλεται με κύρος, κοινωνική συναίνεση, που να εμπνέει σεβασμό και διάθεση συνεργασίας. Σε αυτά τα πλαίσια η αναδιοργάνωση, θα έχει, μεταξύ άλλων, ως κύριο σκοπό την εξοικονόμηση προσωπικού και τεχνικών μέσων για την αποτελεσματικότερη δράση και πρόληψη μαζί με τον αναπροσανατολισμό της φιλοσοφίας δράσης τους ώστε πράγματι να αντιμετωπίζεται η ακραία εγκληματικότητα και να τίθενται υπό έλεγχο κρίσιμα περιστατικά και τομείς κινδύνου, αντί μια συνήθους αστυνομικής τάξης ρουτίνας. Κάτω από αυτό το πρίσμα θα πρέπει η Βουλή να συζητήσει πάνω σε ένα νέο σχέδιο νόμου που θα επιφέρει αναγκαίες αλλαγές στο ν. 4249/2014 αφού προηγουμένως εκτεθεί σε διάλογο και με τα σώματα, και με τους συνδικαλιστικούς τους φορείς, και με ενδιαφερόμενους κοινωνικούς φορείς.

Ίσως έχουμε υπερβολικά πλούσια σε δυνάμεις επιτελεία και κεντρικές υπηρεσίες και αδύναμη, φτωχή ραχοκοκαλιά.

Επανέρχομαι στο θέμα της αστυνόμευσης από μια άλλη σκοπιά. Δεν έχουμε, φυσικά, την πρόθεση να διαχωρίσουμε τις ανοιχτές εκδηλώσεις, συγκεντρώσεις, πορείες κλπ. σε «φιλικές» και «εχθρικές» προς την κυβέρνηση ούτε να υιοθετήσουμε αντίστοιχες διακρίσεις. Γνωρίζουμε ότι το συντριπτικά μεγάλο τμήμα του ελληνικού λαού, που δοκιμάζεται από την κρίση και αισθάνεται το ανυπόφορο βάρος της, είναι αντίθετο στην ανομία, στη διάλυση της καλώς εννοούμενης τάξης και στην παράνομη βία. Και γι αυτό δεσμευόμαστε απέναντι σε όλους τους οργανωμένους φορείς και κινήματα ότι το υπουργείο, οι κεντρικές και περιφερειακές αστυνομικές διευθύνσεις θα είναι εκ των προτέρων στη διάθεσή τους για να συνεργαστούν εποικοδομητικά μαζί τους για την προστασία των εκδηλώσεών του, σε όποιο βαθμό τους χρειάζεται και ταυτόχρονα του σεβασμού των δικαιωμάτων και του ομαλού ρυθμού της ζωής των συμπολιτών μας.

Θα υπερασπιστούμε το δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών στην ελεύθερη έκφραση και τις εκδηλώσεις ελευθερίας, όχι όμως την βία. Γιατί η βία ποδηγετεί την ελευθερία και απειλεί την δημοκρατία και την κοινωνική συνοχή. Η βία θα αντιμετωπίζεται με νόμιμο τρόπο και δεν θα γίνει καμία έκπτωση στην τήρηση των νόμων, είτε πρόκειται για πολίτη είτε για αστυνομικό.

Θα ελέγξουμε τα περιστατικά της δυσανάλογης, της αδικαιολόγητης βίας σε βάρος των συλλαμβανομένων. Πρέπει και εδώ να εμπνεύσουμε στους αστυνομικούς μας ορισμένες ιδέες και αντιλήψεις, όπως π.χ. ότι είναι σωφρονιστικά ακατάλληλο το να εξαντλούμε με υπερβολή όλο το τιμωρητικό οπλοστάσιο του ποινικού κώδικα σε κάθε ανήλικο που συλλαμβάνεται.

Δεν μπορεί να γίνει ανεκτή η υποκατάσταση της κρατικής λειτουργίας που επιτελούν τα Σώματα Ασφαλείας από διάφορες οργανώσεις, που δημαγωγούν απευθυνόμενες στα κακά ένστικτα, τις καθυστερημένες νοοτροπίες, ενισχύοντας το ρατσισμό, την ξενοφοβία και τη μισαλλοδοξία.

Κάνουν μεγάλο σφάλμα όταν βάζουν στο στόχαστρό τους την προσέλκυση των δυνάμεων της πρόληψης και καταστολής του εγκλήματος, της ελληνικής αστυνομίας, προσποιούμενες ότι δίνουν «χείρα βοηθείας».

Άλλο ο εθελοντισμός και η συνεργασία που είναι ευπρόσδεκτη από πολίτες και κοινωνικές οργανώσεις με ευαισθησία και ανθρωπιστική αλληλεγγύη και άλλο η υπονόμευση του κράτους δικαίου.

Δεν μπορούμε επίσης να κλείσουμε τα μάτια στις οργανωμένες δημόσιες βιαιοπραγίες που στρέφονται όχι μόνο εναντίον των αστυνομικών δυνάμεων αλλά και κατά της περιουσίας και των εννόμων αγαθών των ελλήνων πολιτών, που είναι χρέος μας να περιφρουρήσουμε.

Απαιτούνται ριζικές αλλαγές, τόσο στην διάρθρωση της Ελληνικής Αστυνομίας, όσο και στην χάραξη της αντιεγκληματικής πολιτικής, ώστε να καταστούν η μεν Αστυνομία πιο λειτουργική και αποδοτική, η δε πολιτική ασφάλειας να αντικατοπτρίζει τις θέσεις της Κυβέρνησης και να ισορροπεί με τις ελευθερίες και την περιφρούρηση των δικαιωμάτων των πολιτών, αλλά και των εργαζομένων στα Σώματα Ασφάλειας. Οι δύο αυτοί πυλώνες, θα αποτελέσουν κατ’ επέκταση την βάση διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών του ελληνικού λαού και τις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας για αξιοκρατία και διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα.

Με την ανακατανομή και την αποδοτικότερη αξιοποίηση του έμψυχου δυναμικού και του υλικοτεχνικού εξοπλισμού των Υπηρεσιών, θα επιτευχθεί η βελτίωση του επιπέδου προστασίας και εξυπηρέτησης των πολιτών, όπως και με την ενδυνάμωση της αμφίδρομης σχέσης αποδοχής και εμπιστοσύνης μεταξύ του αστυνομικού προσωπικού και του πολίτη.

Έχοντας ως στόχο την αναβάθμιση της εκπαίδευσης του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας, θα εκσυγχρονιστεί ουσιαστικά το σύστημα, με την Αστυνομική Ακαδημία ενταγμένη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, για την εκπαίδευση και δια βίου μετεκπαίδευση όλων των βαθμίδων του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας. Αποστολή της Ακαδημίας θα είναι να αποκτήσουν οι εκπαιδευόμενοι στέρεες γνώσεις τόσο σε αμιγώς αστυνομικά πεδία, όσο και σε πεδία των κοινωνικών, ανθρωπιστικών και νομικών επιστημών.

Στο πλαίσιο των αλλαγών που επιδιώκουμε περιλαμβάνονται ο εξορθολογισμός του θεσμικού πλαισίου που ρυθμίζει το θέμα των μεταθέσεων - αποσπάσεων - μετακινήσεων με την προώθηση σχετικού προεδρικού διατάγματος, η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που ρυθμίζει το θέμα των κρίσεων και προαγωγών των αξιωματικών του Σώματος με την σύσταση Συμβουλίου Αξιολόγησης, στο οποίο θα συμμετέχει και εκπρόσωπος των εργαζομένων, όπου θα είναι δυνατή η κοινοποίηση της βαθμολογίας στον κρινόμενο.

Θα προωθηθεί ο θεσμός του συνηγόρου του Αστυνομικού που λειτουργεί επιτυχώς σε άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες, και θα διερευνά αναφορές και καταγγελίες για παραβιάσεις των υπηρεσιακών δικαιωμάτων των Αστυνομικών, προωθώντας προτάσεις για την επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν για λόγους γραφειοκρατίας, συντάσσοντας ετήσια έκθεση που θα υποβάλλει στην εποπτική διακομματική κοινοβουλευτική επιτροπή.

Η αναβάθμιση όμως της αξιοπιστίας της Ελληνικής Αστυνομίας και η ανάπτυξη σχέσεων αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας με την κοινωνία και τους πολίτες, θα μπορέσει να γίνει πραγματικότητα με την εκδήλωση επιπλέον πρωτοβουλιών, όπως η στελέχωση και λειτουργία του Γραφείου Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, η άμεση, αποτελεσματική και σε συνθήκες πλήρους διαφάνειας αντιμετώπιση οποιουδήποτε κρούσματος διαφθοράς και ρατσιστικής ή άλλης συμπεριφοράς που αντίκειται στις υποχρεώσεις και το ρόλο του αστυνομικού.

Στην Πυροσβεστική απαιτείται αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών του Σώματος κατόπιν εμπεριστατωμένης μελέτης με σκοπό την προσαρμογή στην γενικότερη διοικητική δομή του κράτους, τις σύγχρονες πυροσβεστικές ανάγκες, απαιτήσεις και προδιαγραφές και λαμβάνοντας υπόψη τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες και το νέο δημοσιονομικό περιβάλλον, καθότι κατά την εφαρμογή του Ν. 4249/2014, έχουν εντοπισθεί αρκετά προβλήματα και δυσλειτουργίες τα οποία απαιτούν θεραπεία.

Αναγκαία είναι η αναμόρφωση του συστήματος κρίσεων των Αξιωματικών με εμπέδωση αξιοκρατικού συστήματος κριτηρίων, αξιοποίηση των δεξιοτήτων, σύνταξη βαθμολογίου για τους κατωτέρους αλλά και η επικαιροποίηση του συστήματος μεταθέσεων ώστε να ενσωματωθούν οι διαχρονικές μεταβολές στην σύνθεση και στον αριθμό του προσωπικού και να ανταποκρίνεται η κατανομή του στα σημερινά επιχειρησιακά δεδομένα και απαιτήσεις.

Η εισαγωγή των νέων πυροσβεστικών υπαλλήλων μέσω πανελληνίων έχει δρομολογηθεί από το ερχόμενο εκπαιδευτικό έτος και στο πλαίσιο αυτό δρομολογούνται όλες οι απαραίτητες ενέργειες για την αναβάθμιση της Πυροσβεστικής Ακαδημίας γενικότερα ώστε να προσαρμοστεί στις νέες απαιτήσεις με την ανωτατοποίηση της Πυροσβεστικής Ακαδημίας και δημιουργία Εθνικής σχολής Πολιτικής Προστασίας σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα.

Ζήτημα προτεραιότητας είναι επίσης η αναβάθμιση της Γεν. Γραμμ. Πολ. Προστασίας ως σχεδιαστικού – στρατηγικού οργάνου και του Πυρ. Σώματος ως επιχειρησιακού βραχίονα. Θα καλύψουμε όλα τα κενά θέσεων πυροσβεστών 5ετούς υποχρέωσης και θα ενεργοποιήσουμε το νέο κέντρο λειτουργίας για τον ενιαίο ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης.

Το πρόβλημα της επάρκειας των Εναερίων Μέσων Δασοπυρόσβεσης του Εθνικού Εναέριου Στόλου είναι εντοπισμένο και αποτυπώνεται σε σχετικές μελέτες. Ήδη δόθηκαν οδηγίες για σύνταξη επιχειρησιακών απαιτήσεων για την ενίσχυση και ανανέωση του Εθνικού Εναέριου Στόλου όταν δοθεί η δυνατότητα.

Η Ομογενοποίηση του Προσωπικού με την ένταξη των Πυροσβεστών Πενταετούς Υποχρέωσης στο Μόνιμο Πυροσβεστικό Προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος είναι αναγκαία αλλά πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας. Θα γίνει τριετής επέκταση του ΠΔ 125/2003 σχετικά με την πρόσληψη των 1.500 εποχικών υπαλλήλων.

Τις λίγες ημέρες που έχουμε στο Υπουργείο, αποφασίσαμε και την επόμενη εβδομάδα θα ενταχθούν τα 2 Ε/Π Super Puma και 3 Β.Κ. του Π.Σ. μαζί με 5 ασθενοφόρα στο σύστημα αεροδιακομιδών, παράλληλα με τις λοιπές αποστολές τους.

Σε μια περίοδο η οποία χαρακτηρίζεται από μεγάλες ανακατατάξεις και αλλαγές, από συγκρούσεις και ανταγωνισμούς, η Υπηρεσία Προστασίας Εθνικής Κυριαρχίας (πρώην ΕΥΠ), καλείται να αντιμετωπίζει τις νέες προκλήσεις και απειλές που παρουσιάζονται.

Η διαδικασία αναδιάρθρωσης της Υπηρεσίας γίνεται με σταθερά και προσεκτικά βήματα, έτσι ώστε να βελτιωθούν οι μέθοδοι και το ανθρώπινο δυναμικό της και να δημιουργηθούν νέες δομές οι οποίες θα μπορούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που προκύπτουν από τις τεχνολογικές εξελίξεις στον Κυβερνοχώρο, στις επικοινωνίες, στα νέα οικονομικά εργαλεία. Οι προκλήσεις του Κυβερνοχώρου δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά χωρίς την εμπλοκή νέων ανθρώπων που ξεχωρίζουν σε αυτόν τον τομέα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η Υπηρεσία Προστασίας Εθνικής Κυριαρχίας δεν μπορεί να αποτελεί πεδίο πολιτικών αντιπαραθέσεων. Δεν ανήκει σε κόμματα και παρατάξεις. Έφτασε ο καιρός η Υπηρεσία αυτή να αφήσει πίσω της το παρελθόν και να κοιτάξει μπροστά για το καλό του λαού και της Πατρίδας μας.

Πρόθεση μας είναι να επιλύσουμε σύντομα πολλά από τα χρονίζοντα προβλήματα, αλλά γ ια να είμαστε αποτελεσματικότεροι θα πρέπει να εκπαιδευτούμε καλύτερα, με άρτια οργάνωση, προσήλωση και δόγμα, όπως όλο το ελληνικό κράτος, στην διαχείριση κρίσεων. Αυτό θα επιτευχθεί με ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό, που δεν θα αφορά μόνο το παρόν αλλά τις επόμενες δεκαετίες.

Εδώ χρειάζεται η συνεισφορά όλων των πολιτικών δυνάμεων, γιατί η πρόκληση της ασφάλειας, είναι εθνική και όχι κομματική υπόθεση.

Διαβεβαιώνουμε τον ελληνικό λαό, ότι στην συντριπτική τους πλειονότητα οι εργαζόμενοι στα Σώματα Ασφαλείας είναι σκληρά εργαζόμενοι, έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις, αλλά πάνω από όλα έχουν καθήκοντα. Αλαζονεία, έπαρση, κατάχρηση εξουσίας, ανηθικότητα και διαφθορά δεν έχουν θέση στα Σώματα αυτά.

Τελειώνοντας θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι θα είμαι διαρκώς ανοιχτός στις σκέψεις και προτάσεις σας για την εύρυθμη λειτουργία και την βελτίωση του τομέα που υπηρετώ και θα επαναλάβω ότι η ασφάλεια σε μια δημοκρατία, πρέπει να ισορροπεί με τις ελευθερίες. Για την Κυβέρνηση δεν υπάρχει δίλημμα μεταξύ ασφάλειας και ελευθερίας, σε ένα ευνομούμενο κράτος θα πρέπει να υπηρετούνται ταυτόχρονα και οι δύο αυτές αρχές.