Στα άδυτα των ελληνικών CSI

Πώς λειτουργούν τα Εγκληματολογικά Εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ.:22.000 υποθέσεις ετησίως, 5,5 εκατ. αποτυπώματα, ανάλυση 200 δειγμάτων DNA την ημέρα

Με περισσότερες από 20.000-22.000 υποθέσεις εγκληματικών ενεργειών - και όχι μόνο - ασχολούνται τα ελληνικά CSI, τα οποία βοήθησαν καθοριστικά στη διαλεύκανση της δολοφονίας της τετράχρονης Αννυ από τη Βουλγαρία με δράστη τον 27χρονο πατέρα της. Τα Εγκληματολογικά Εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ. διαθέτουν υπερσύγχρονα συστήματα και αποτελούν καθοριστικό παράγοντα στις εξιχνιάσεις σημαντικών υποθέσεων. Στην περίπτωση του κοριτσιού με το φρικτό τέλος κατόρθωσαν να εντοπίσουν μέσω ειδικού συστήματος κηλίδες αίματος από το σημείο της σφαγής της στο διαμέρισμα όπου διέμενε στην οδό Μιχαήλ Βόδα, παρά τις προσπάθειες του πατροκτόνου να καθαρίσει και να απολυμάνει τον χώρο. Μάλιστα η Διεύθυνση των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων, σε ένα υπερσύγχρονο πενταώροφο κτίριο συνολικής έκτασης περίπου 30.000 τ.μ. στη λεωφόρο Αθηνών, με περισσότερους από 400 εξειδικευμένους αστυνομικούς, εγκαθιστά ένα νέο σύστημα καταγραφής 5,5 εκατομμυρίων αποτυπωμάτων κόστους 5 εκατ. ευρώ. Παράλληλα ήδη θέτει σε λειτουργία ένα αμερικανικό «ρομπότ», κόστους περίπου 650.000 ευρώ, για την αυτόματη ανάλυση και αποθήκευση ως και 200 δειγμάτων DNA κάθε ημέρα.

Για τρομοκράτες αλλά και για κλέφτες

Μεγάλο τμήμα των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων αφορά τον εντοπισμό των αποτυπωμάτων, που αποτελεί σημαντικό ζήτημα στις έρευνες στη σκηνή του εγκλήματος. Ετσι το 2014 ασχολήθηκαν με 20.271 εξερευνήσεις (έναντι 22.555 το 2013), από τις οποίες οι 6.085 αποδείχθηκαν «θετικές». Από αυτές τις υποθέσεις οι 45 αφορούσαν φόνους, οι 458 ληστείες, οι 106 έρευνες της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας (εντυπωσιακά μεγάλος αριθμός που αφορά προφανώς και έρευνες οι οποίες δεν έχουν δημοσιοποιηθεί), οι 190 αναζητήσεις στοιχείων από τις έρευνες της Κρατικής Ασφάλειας (ασχολούνται κυρίως με τη δράση αντιεξουσιαστών) και δέκα περιπτώσεις αφορούσαν περιπτώσεις αρπαγών και απαγωγών.

Ο κύριος όγκος αναζητήσεων, ωστόσο, της τάξεως των 19.095 σχετικών ερευνών, αφορούσε περιπτώσεις κλοπών, διαρρήξεων και λοιπών υποθέσεων. Από τις συγκεκριμένες αναζητήσεις προσδιορίστηκαν 2.605 δράστες. Οπως προκύπτει από τις αναλύσεις, οι 1.193 είναι Ελληνες, οι 543 από την Αλβανία, οι 269 από τη Γεωργία, οι 77 από τη Ρουμανία, οι 45 από τη Βουλγαρία, οι 41 από την Παλαιστίνη κ.ά.Ως τώρα στα Εγκληματολογικά Εργαστήρια χρησιμοποιούσαν το περιώνυμο Αυτόματο Σύστημα Αναγνώρισης Δακτυλικών Αποτυπωμάτων, που είχε όμως περιορισμένη χωρητικότητα της τάξεως των 550.000 δακτυλοσκοπικών δελτίων. Επιπλέον υπήρχαν σημαντικές καθυστερήσεις στις σημάνσεις ατόμων που εντοπίζονταν σε διάφορες ενέργειες της ΕΛ.ΑΣ. Τώρα όμως αποκτούν ένα νέο σύστημα καταχώρισης και ανάλυσης αποτυπωμάτων χωρητικότητας 5.500.000 σχετικών δελτίων που θα συνδέεται με 200 σχετικά συστήματα καταχώρισης δεδομένων σε ισάριθμες υπηρεσίες όλης της Ελλάδας.

Τράπεζα δεδομένων DNA

Μια άλλη βασική πλευρά στη δραστηριότητα των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων είναι τα εργαστήρια εξέτασης του DNA. Και αυτό διότι δείγματα εκμεταλλεύσιμου γενετικού υλικού μπορεί εύκολα να ανιχνευθούν σε έναν τόπο εγκλήματος, ακόμη και αν ο δράστης ακουμπήσει τυχαία κάποιο αντικείμενο με ένα σημείο του σώματός του. Την περίοδο 2013-2014 εισήχθησαν στα εργαστήρια του DNA 7.807 υποθέσεις και έχουν πλήρως διερευνηθεί 4.432. Σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές της ΕΛ.ΑΣ., η τράπεζα δεδομένων DNA των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων διαθέτει 13.400 σχετικά δείγματα, από τα οποία ωστόσο μόνο τα 630 είναι ταυτοποιημένα και αποδιδόμενα σε συγκεκριμένα άτομα. Τα υπόλοιπα 12.770 αναζητούν αντιστοίχιση.

Μέχρι προ μερικών ετών η ανίχνευση και η ανάλυση του DNA μπορούσε να διαρκέσει ως και 15 ημέρες, με τους αρμόδιους αστυνομικούς που ερευνούσαν τη δράση κρίσιμων υποθέσεων να παίρνουν τα σχετικά αποτελέσματα με σημαντική καθυστέρηση. Τώρα η ΕΛ.ΑΣ. αποκτά νέο σύστημα όπου θα καταχωρίζονται περισσότερα από 200 δείγματα καθημερινώς και θα υπάρχουν άμεσοι, μαζικοί έλεγχοι σε λίγη ώρα.

Δεδομένα από οπτικό και ηχητικό υλικό

Καθοριστικός θεωρείται ο ρόλος του Τμήματος Μεθοδικοτήτων - Φωτογραφικού που καταχωρίζει τα δεδομένα από κάμερες, το οπτικό υλικό από σημεία εγκλήματος κ.ά. Μια έρευνα που αποκτά ολοένα περισσότερη σημασία σε εγκλήματα, ένοπλες επιθέσεις, επεισόδια κτλ., αφού πλέον οι κάμερες πληθαίνουν, ενώ η χρήση κινητών αυξάνει εντυπωσιακά την πιθανότητα σε ένα περιστατικό να υπάρχει κρίσιμο οπτικό υλικό.

Στο ίδιο τμήμα υπάρχει και το Σύστημα Αρχειοθέτησης και Επίδειξης Φωτογραφιών στο οποίο έχουν καταχωρισθεί δεκάδες χιλιάδες φωτογραφίες υπόπτων - υπολογίζονται σε πάνω από 50.000. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2014 υπήρξαν 1.187 αιτήματα για αναγνωρίσεις αγνώστων δραστών, από όπου υπήρξαν 119 εξιχνιάσεις. Επιπλέον υπήρξαν 42.704 έλεγχοι -αξιολογήσεις από φακέλους σεσημασμένων, 3.404 αναλύσεις βιντεοληπτικού υλικού και 4.452 φωτογραφίσεις συμβάντων.

Ιδιαίτερα σημαντικοί στις διερευνήσεις υποθέσεων αποδεικνύονται και οι έλεγχοι του Τμήματος Ψηφιακών και Ηχητικών Πειστηρίων (ηλεκτρονικοί υπολογιστές, έλεγχος συσκευών κινητών κ.τ.λ.). Οι πρόσφατες έρευνες των υπολογιστών στις «γιάφκες» του Χριστόδουλου Ξηρού αλλά και η έρευνα για τη δραστηριότητα μελών της Χρυσής Αυγής βασίστηκαν στα πορίσματα του συγκεκριμένου τμήματος του ελληνικού CSI.

Ετσι το 2014 το συγκεκριμένο τμήμα ασχολήθηκε με 642 υποθέσεις εξέτασης πειστηρίων υπολογιστικών συστημάτων (έναντι 471 το 2013), ενώ 79 έρευνες πραγματοποιήθηκαν από το Εργαστήριο Εξέτασης Φωνής και Ηχου. Το 2013 οι έρευνες από το ίδιο εργαστήριο ήσαν 60.

Εντυπωσιακά πορίσματα ελέγχων

Οσον αφορά τους βαλλιστικούς ελέγχους, το 2014 το αντίστοιχο τμήμα έκανε 1.825 εξετάσεις πυροβόλων όπλων, έξι έρευνες κλειδιών και εργαλείων. Είναι ενδεικτικό ότι το σύνολο των πειστηρίων που εξετάστηκαν πέρυσι από το συγκεκριμένο τμήμα είναι 30.547.

Οσον αφορά τα πορίσματα του Τμήματος Χημικών και Φυσικών Εξετάσεων, τα δεδομένα είναι εντυπωσιακά. Το 2014 το συγκεκριμένο τμήμα των Εγκληματολογικών ασχολήθηκε με 83 εξετάσεις εντυπωμάτων πελμάτων υποδημάτων και ελαστικών οχημάτων, 106 εξετάσεις εκρηκτικών μηχανισμών, 320 αυτοσχέδιων εμπρηστικών μηχανισμών, 120 περιπτώσεις καταλοίπων πυροβολισμών, 18 διερευνήσεις και αναλύσεις γυαλιών, πλαστικών υλών, συνθετικών υφάνσιμων υλών και χρωμάτων. Το ίδιο τμήμα ασχολήθηκε και με 836 υποθέσεις εντοπισμού εξαρτησιογόνων ουσιών και φαρμάκων σε δείγματα αίματος και ούρων. Τέλος, σειρά εξετάσεων σε κρίσιμες υποθέσεις, κυρίως με απάτες, πλαστογραφίες κ.τ.λ., πραγματοποιεί το 5ο Τμήμα Εξετάσεων των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων που διαθέτει το Εργαστήριο Δικαστικής Γραφολογίας και το Εργαστήριο Πλαστότητας Εντύπων και Αξιών. Το πρώτο εργαστήριο εντόπισε 260 χειρόγραφα και δακτυλογραφημένα κείμενα κατά το 2014. Εκείνο για την πλαστότητα εξέτασε το ίδιο έτος 1.694 έγγραφα - διαβατήρια, 54 επιταγές, καθώς και 10.688 χαρτονομίσματα ευρώ.

#ΒΗΜΑ