Συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στην Αυγή: Το σχέδιο των 100 πρώτων ημερών της κυβέρνησης της Αριστεράς

- Μετά την απόρριψη της πρότασης μομφής, κάποιοι υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση. Ποια είναι η δική σας άποψη; Ποια θα είναι τα επόμενα σημεία σύγκρουσης με τον κυβέρνηση;



Η αλήθεια είναι ότι δεν θα ήθελα επ' ουδενί να είμαι σε αυτή την τόσο «πλεονεκτική» θέση που βρίσκονται. Επί τρεις ημέρες τα κυβερνητικά παπαγαλάκια προσπαθούσαν να πείσουν πόσο άστοχη ενέργεια ήταν η μομφή. Δεν πέρασαν παρά λίγες ώρες από την ψηφοφορία και ήδη άρχισαν οι συζητήσεις για νέο, διάδοχο κυβερνητικό σχήμα, από κύκλους προσκείμενους στην κυβέρνηση μάλιστα. Η συζήτηση στη Βουλή και το αποτέλεσμα, με την υπερψήφιση της πρότασης από βουλευτή της πλειοψηφίας διεύρυνε την εντύπωση ότι η κυβέρνηση είναι ετοιμόρροπη. Από εδώ και πέρα θα μας βρει μπροστά της ουκ ολίγες φορές στο επόμενο διάστημα: στον προϋπολογισμό, στον φόρο ακινήτων, στην εξεταστική για τα υποβρύχια, στους πλειστηριασμούς, στα μέτρα του Μνημονίου. Θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα που μας δίνει ο κοινοβουλευτικός κανονισμός προκειμένου να μπει ένα τέλος στην επαίσχυντη πολιτική των Μνημονίων.


- Πώς σχολιάζετε τις διαφοροποιήσεις των βουλευτών της κυβερνητικής πλειοψηφίας;

Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις εξελίξεις τόσο στη Βουλή όσο και στην κοινωνία. Είναι προφανές ότι η στρατηγική της υποταγής στην τρόικα έχει όρια. Δεν πείθει πια κανέναν. Ιδιαίτερα στο ΠΑΣΟΚ είναι λογικό να υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Οι βουλευτές του καλούνται να είναι όχι μόνο μνημονιακοί, αλλά και δεκανίκια της πιο ακραίας δεξιάς κυβέρνησης που γνώρισε ο τόπος. Δεν είναι εύκολο. Γιατί εκτός του αισθήματος της κομματικής επιβίωσης υπάρχει και αυτό της πολιτικής αξιοπρέπειας. Σε κάθε περίπτωση, όσοι αποφασίσουν με την ψήφο τους να θέσουν τέρμα στην καταστροφική πορεία της χώρας, παρά τις επιθέσεις του συστήματος της μνημονιακής διαπλοκής, που θα είναι σφοδρές όπως φάνηκε και στην περίπτωση της Θεοδώρας Τζάκρη, θα έχουν την πλατιά αποδοχή της λαϊκής βάσης, των τοπικών κοινωνιών και των πολιτών που τους εξέλεξαν και δεν αντέχουν άλλο.

- Η εμφάνιση Σαμαρά στη Βουλή ενίσχυσε τη στρατηγική έντασης και μάλιστα με προσωπικές επιθέσεις εναντίον σας. Τη σκυτάλη των επιθέσεων πήραν, αμέσως μετά τα ΜΜΕ της διαπλοκής. Με ποιες πρωτοβουλίες θα απαντήσει ο ΣΥΡΙΖΑ σε αυτήν την ολομέτωπη επίθεση του συστήματος;

Η εικόνα του κ. Σαμαρά δεν τιμά ούτε τον ίδιο ούτε τον θεσμό του πρωθυπουργού. Η απαξίωση του πολιτικού αντιπάλου, με αυτό τον ακραίο τρόπο, τελικά απαξιώνει τον ίδιο. Δεν ξέρω αν του βγαίνει αυθόρμητα ή κάποιοι τον συμβουλεύουν, αλλά νομίζω ότι ποτέ αρχηγός κυβερνητικής παράταξης δεν εμφάνισε τέτοια εικόνα φτηνής ψευτομαγκιάς μέσα στη Βουλή. Μπορεί να μην του αρέσει να έχει αντιπολίτευση τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αυτό δεν είναι στο χέρι του. Οφείλει με τα λόγια και το ύφος του να σέβεται τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Κάποιοι βέβαια θα πουν ότι κάθε κυβέρνηση έχει και τον πρωθυπουργό που της ταιριάζει. Μια ακραία δεξιά κυβέρνηση εκπροσωπείται και εκφράζεται με ένα ακραίο κοινοβουλευτικό ύφος. Μαύρο στην ΕΡΤ, ΜΑΤ στους εργαζόμενους, καζούρα και τσαμπουκάς στο Κοινοβούλιο. Σημάδια των καιρών.

- Ο κ. Σαμαράς ξορκίζει τις εκλογές και τις μεταθέτει στο 2016. Θα αντέξει τις διπλές κάλπες του Ιουνίου και το ενδεχόμενο να διαπιστωθεί δυσαρμονία μεταξύ Βουλής και λαού;

Η δυσαρμονία Βουλής και λαϊκού αισθήματος είναι ήδη προφανής. Η κυβέρνηση αυτή ξεκίνησε με 178 βουλευτές και δεν έχει πλέον περισσότερους από 154, κι αυτούς με πιέσεις, εκβιασμούς, απειλές και συστηματικές παραβιάσεις των κανόνων κοινοβουλευτικής λειτουργίας. Η δέσμευση της «επαναδιαπραγμάτευσης των δυσμενών όρων του Μνημονίου» και της «απαγκίστρωσης», με τις οποίες κέρδισαν τις εκλογές του Ιουνίου του '12, αποδείχτηκε ωμό και κυνικό ψέμα. Η πολιτική των Μνημονίων έχει καταρρεύσει και αυτοί εξακολουθούν να παριστάνουν τον καλό μαθητή της τρόικας, σπέρνοντας ολοένα και μεγαλύτερη καταστροφή στην κοινωνία. Ακόμα και αν αντέξουν μέχρι τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές, το μήνυμα που θα πάρουν από εκεί δεν θα τους επιτρέψει να μείνουν ούτε μέρα παραπάνω. Ίσως η απόλυτη επίγνωση αυτού του κινδύνου για την κυβέρνηση, να είναι τελικά και ο καταλύτης εξελίξεων πριν από τις ευρωεκλογές.

- Τι εκφράζει η επιλογή της ευρω-Αριστεράς να επιλέξει εσάς για την υποψηφιότητα στη θέση του προέδρου της Κομισιόν; Και πώς σχολιάζετε τις κυβερνητικές αντιδράσεις στο συγκεκριμένο ζήτημα;

Η πρόταση αυτή πρώτα από όλα αποτελεί μεγάλη τιμή στο πρόσωπό μου και στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τιμή απέναντι στην Ελλάδα και τον ευρωπαϊκό Νότο. Η Ευρωπαϊκή Αριστερά συσπειρώνεται γύρω από μια ελληνική υποψηφιότητα, για να υπογραμμίσει έτσι την αντίθεσή της στην καταστροφική πολιτική της λιτότητας, και την ανάγκη μιας βαθιάς και ριζικής αλλαγής στην ευρωπαϊκή πολιτική. Επιπλέον η πρόταση αυτή αναγνωρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ ως μια αριστερή δύναμη που δίνει από την πρώτη γραμμή τη μάχη για την αλλαγή αυτή, τόσο στην Ε.Ε όσο και σε κάθε μια χώρα ξεχωριστά. Το μήνυμα είναι: ενότητα - υπεράσπιση της κοινωνίας - αλληλεγγύη ανάμεσα στους λαούς και τους εργαζόμενους - αγώνας για μια δημοκρατική και κοινωνική Ευρώπη. Τώρα, στο δεύτερο σκέλος του ερωτήματός σας, η κυβέρνηση προφανώς έχει ενοχληθεί, γιατί μια τέτοια εξέλιξη της χαλάει τα σχέδια. Την ενοχλεί οποιαδήποτε αναγνώριση του ΣΥΡΙΖΑ σε διεθνές επίπεδο, γιατί της καταστρέφει την εικόνα των «ανεύθυνων και επικίνδυνων αντιευρωπαϊστών» που προσπαθεί να κατασκευάσει για τον ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς, δεν έχουν άλλο μέσον αντιπαράθεσης πέραν της «μονταζιέρας» η οποία όμως τον τελευταίο καιρό χάνει όλο και περισσότερες στροφές και τους εκθέτει.

- Κατά την ομιλία σας στη Βουλή ήσασταν καταπέλτης ως προς τις κυβερνητικές ευθύνες για την κοινωνική καταστροφή και τα οικονομικά αδιέξοδα, επαναλάβατε δε τη δέσμευσή σας για κατάργηση του Μνημονίου. Ορισμένοι όμως περίμεναν ότι θα ήσασταν αναλυτικότερος στην παρουσίαση των προγραμματικών θέσεων. Ποιοι, λοιπόν, είναι οι βασικοί άξονες του ΣΥΡΙΖΑ;

Σε μια ομιλία δεν γίνεται να τα περιλάβεις όλα αναλυτικά. Εκτίμησα ως σημαντικότερο να αναφερθώ αναλυτικά και συγκεκριμένα στο πώς αλλιώς μπορούν να βρεθούν πόροι και να αναδιανεμηθούν προς όφελος των αδύναμων. Διότι τις τελευταίες μέρες έγινε μεγάλη σπέκουλα γύρω από ένα λάθος ερώτημα. Για το πού θα βρούμε τα λεφτά. Στα πολλαπλά ερωτήματα που έθεσα όμως στον πρωθυπουργό δεν πήρα ούτε μια απάντηση. Σε ό,τι αφορά τώρα το σχέδιό μας, έχουμε κατ' επανάληψη αναφερθεί -την προηγούμενη εβδομάδα είχα την ευκαιρία δύο φορές, μια στο διεθνές συνέδριο του Πανεπιστημίου του Ώστιν, στο Τέξας, και μια στο διεθνές συνέδριο του Ινστιτούτου Λεβί, στην Αθήνα- σε τρεις κεντρικούς πυλώνες. Ο πρώτος είναι η άμεση αντιμετώπιση της βαθιάς ανθρωπιστικής κρίσης. Ο δεύτερος είναι η σταθεροποίηση της οικονομίας, με στήριξη του εισοδήματος των πιο αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων. Και ο τρίτος η παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας. Για την υλοποίηση του σχεδίου αυτού χρειάζεται μια νέα συμφωνία γα το χρέος, που θα συνδέει την αποπληρωμή του με την ανάπτυξη. Μια τέτοια συμφωνία απαιτείται τόσο για το καλό της Ελλάδας και των υπολοίπων χωρών του Νότου όσο όμως και για το καλό ολόκληρης της Ε.Ε.

- Ποιες θα είναι οι προτεραιότητες των πρώτων 100 ωρών και των πρώτων 100 ημερών για την κυβέρνησή σας;

Οι άμεσες πρωτοβουλίες θα είναι η αντικατάσταση του Μνημονίου, που θα ακυρώσει με την ψήφο του ο λαός, από ένα Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης της οικονομίας. Το σχέδιο αυτό θα περιλαμβάνει την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και της μετενέργειας, την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα προ του Μνημονίου επίπεδα, την επαναφορά των νόμων που ελέγχουν τις απολύσεις, τον νέο αναπτυξιακό νόμο, τη σύσταση περιουσιολογίου και την προώθηση ενός δίκαιου και σταθερού φορολογικού συστήματος. Για τις πρώτες 100 ημέρες προτεραιότητα θα έχουν επίσης οι πρωτοβουλίες για επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης και φυσικά το πλέγμα μέτρων για την αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανθρωπιστικής κρίσης. Και ας μην ξεχνάμε, φυσικά, την επαναλειτουργία της ΕΡΤ, με την ταυτόχρονη τήρηση του νόμου για την αδειοδότηση των ιδιωτικών ΜΜΕ.

- Ποιες, επί τη ευκαιρία, οι βασικές αρχές σας για την ανασυγκρότηση του τραπεζικού συστήματος;

Οφείλουμε να ξεκινήσουμε από το σημερινό πρόβλημα. Τον ρόλο που έπαιξε και παίζει το τραπεζικό σύστημα, έτσι όπως είναι διαρθρωμένο, στην ανακύκλωση και την επιδείνωση της κρίσης. Σήμερα έχουμε ένα παγκόσμιο παράδοξο. Τις τράπεζες να τις ανακεφαλαιοποιεί ο Έλληνας φορολογούμενος που χρεώνεται τα δάνεια και τα χρέη, αλλά να τις διοικεί η χρεωκοπημένη τραπεζοκρατία που τις φαλίρισε. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Ο νόμος για το ΤΧΣ θα αλλάξει. Οι τράπεζες θα περάσουν υπό δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο ώστε να μπορέσουν να στηρίξουν την πραγματική οικονομία και τη ζήτηση, την παραγωγική βάση της χώρας και το βιοτικό επίπεδο της πλειοψηφίας του λαού. Στην κατεύθυνση αυτή σχεδιάζουμε μια νέα δομή του τραπεζικού συστήματος, όπου θα συνυπάρχουν τράπεζες - ταμιευτήρια μικρού μεγέθους και περιφερειακής εμβέλειας, αναπτυξιακές τράπεζες και τράπεζες ειδικού σκοπού ή συνεταιριστικές. Η λειτουργία τους πρέπει να εδραιωθεί στη διαφάνεια και στον κοινωνικό έλεγχο, έτσι ώστε να κατοχυρώνεται το δημόσιο συμφέρον και να αποκατασταθεί η καταθετική πίστη.

- Μερίδα των συμπολιτών μας πιστεύει ότι, ακόμη και με άλλη κυβέρνηση, δεν υπάρχουν περιθώρια για σημαντικά διαφορετική πολιτική. Οι Βρυξέλλες διαμηνύουν τώρα επιπλέον ότι, με δέσμευση των κρατών - μελών, όταν μια χώρα δεν επιτυγχάνει τους στόχους που έχει θέσει η ενιαία οικονομική διακυβέρνηση, θα «παγώνουν» οι κοινοτικές επιδοτήσεις. Πώς θα ξεπεράσει τον σκόπελο αυτό η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ;

Περιθώρια διαφορετικής πολιτικής υπάρχουν, όσο και αν η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τον κόσμο για το αντίθετο. Το ότι η κυβέρνηση δεν θέλει ή δεν μπορεί πλέον να διαπραγματευτεί το παραμικρό, να συγκροτήσει συμμαχίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο ή ακόμα και να εκμεταλλευτεί τις εσωτερικές αντιθέσεις που έχουν ξεσπάσει για την πορεία του ελληνικού προγράμματος, δεν σημαίνει ότι οι δυνατότητες αυτές δεν υπάρχουν. Υπάρχουν και θα τις εκμεταλλευτεί στο έπακρο μια κυβέρνηση με πυρήνα την Αριστερά, με ισχυρή λαϊκή εντολή και κυρίως με ισχυρές συμμαχίες σε όλη την Ευρώπη. Η Ευρώπη βρίσκεται σε βαθιά κρίση και σε αδιέξοδο. Οι επιλογές της ευρωπαϊκής ηγεσίας με αιχμή του δόρατος την κ. Μέρκελ έχουν καταρρεύσει πλήρως. Η μόνη εναλλακτική λύση είναι ένα μεγάλο μέτωπο ενάντια στη λιτότητα με κορμό την ευρωπαϊκή Αριστερά. Οι λαοί του Νότου σέρνουν στην πλάτη τους τις χρεωκοπημένες τράπεζες. Μπροστά στα αδιέξοδα που διαμορφώνονται, είναι λογικό να συγκροτηθούν και νέα μέτωπα και να διαμορφωθούν νέοι συσχετισμοί. Και αυτοί οι συσχετισμοί θα αλλάξουν την εικόνα. Η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη δεν έχει ιδιοκτήτες και ενοικιαστές. Είμαστε όλοι συνιδιοκτήτες. Ας το καταλάβουν καλά αυτό και ας μη μας απειλούν. Γιατί από απειλές και από βέτο ξέρουμε και εμείς.

- Με ποιες συμμαχίες, πολιτικές και κοινωνικές, θα κυβερνήσει αύριο ο ΣΥΡΙΖΑ;

Η κοινωνική συμμαχία υπάρχει. Η μεγάλη πλειοψηφία του λαού θέλει απαλλαγή από την καταστροφική πολιτική του Μνημονίου. Χρειάζεται ακόμα περισσότερη οργάνωση και αυτοπεποίθηση για να πιστέψει ο κόσμος στη δύναμη της φωνής και του αγώνα του. Μια τέτοια εξέλιξη θα δημιουργήσει και πιο ευνοϊκές προϋποθέσεις για την συγκρότηση πολιτικών συμμαχιών γύρω από ένα προοδευτικό πρόγραμμα εξόδου από το Μνημόνιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιδιώξει τις συμμαχίες αυτές ακόμα και όταν οι επόμενες εκλογές θα του έχουν δώσει την πλειοψηφία στη Βουλή. Κυρίως όμως, οι ευρωπαϊκές μας συμμαχίες και η στήριξη από ένα ευρύ φάσμα δυνάμεων της πρότασής μας ενάντια στη λιτότητα είναι η στρατηγική που οφείλουμε να ακολουθήσουμε.

- Είστε ικανοποιημένος από την προετοιμασία του ΣΥΡΙΖΑ -τόσο κεντρικά όσα και αποκεντρωμένα- για τις δημοτικές εκλογές;

Αυτές οι αυτοδιοικητικές εκλογές έχουν ιδιαίτερη σημασία. Πρέπει στις τοπικές κοινωνίες να αποτυπωθεί η ανάγκη για μια εναλλακτική αυτοδιοικητική πολιτική μέσα από αξιόπιστες συμμαχίες και ριζοσπαστικά προγράμματα. Ταυτόχρονα όμως, πρέπει να σταλεί και ένα συνολικό μήνυμα καταδίκης της πολιτικής των Μνημονίων και των δυνάμεων που την υπηρετούν. Άρα πρέπει να μεριμνήσουμε ώστε να στηριχθούν, να συγκροτηθούν και να οργανωθούν αυτοδιοικητικές κινήσεις που θα διεκδικήσουν τη νίκη. Πρέπει να ανοίξουμε τις οργανώσεις μας και να αγκαλιάσουμε κόσμο που ακόμα και πριν ένα χρόνο φοβήθηκε και δεν έκανε το βήμα να μας ψηφίσει. Ο ΣΥΡΙΖΑ εργάζεται με όλες του τις δυνάμεις προς αυτή την κατεύθυνση και δεν θα ανακόψει τους ρυθμούς του μέχρι την τελευταία στιγμή. Το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών, όπως και το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, πρέπει να είναι ένα συντριπτικό μήνυμα ότι η πολιτική των Μνημονίων έχει καταδικαστεί οριστικά στη συνείδηση της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας.

- Βλέπουμε, τις τελευταίες ημέρες, μια σφοδρή αντιπαράθεση με την εφημερίδα, "Τα Νέα". Κάποιοι σας κατηγορούν για προσπάθεια λογοκρισίας. Πώς απαντάτε;

Πρέπει να γνωρίζουν άπαντες ότι ουδείς είναι υπεράνω κριτικής. Τα περί λογοκρισίας είναι βεβαίως αστεία, ειδικά όταν εκτοξεύονται από αυτούς που έχουν καταλάβει τις ψηφιακές συχνότητες και θεωρούν την ενημέρωση κλειστό κύκλωμα. Θα είμαι σαφής. Αν θεωρούν ότι έχουν ανίκητη δύναμη, απλώς είναι αλαζόνες. Αρκεί να ρίξουν μια ματιά στις κυκλοφορίες των εφημερίδων ή στις δημοσκοπήσεις που μετρούν την αξιοπιστία των Μέσων. Αν νομίζουν ότι θα μας τρομάξουν, απλώς δεν έχουν καταλάβει τι έχει συμβεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Ας ρίξουν μια ματιά στα συσσωρευμένα χρέη τους. Άλλοι πρέπει να τρομάζουν. Αν πάλι πιστεύουν ότι αυτός είναι ο τρόπος να τα βγάλουν πέρα μαζί μας, αν περιμένουν συναλλαγή ή υποταγή, απλώς είναι γελασμένοι. Ενδεχομένως να αναπολούν άλλου είδους σχέσεις με το πολιτικό προσωπικό, αλλά αυτό δεν αφορά την Αριστερά.

- Τελικά, γιατί τόση κριτική από την κυβερνητική πλευρά για την παρουσία σας στο Τέξας; Τι ενοχλεί;

Τους ενοχλεί η αποδοχή του ΣΥΡΙΖΑ από ολοένα και περισσότερους Ευρωπαίους και Αμερικανούς οικονομολόγους. Ενοχλούνται γιατί η εναλλακτική μας πρόταση βρίσκει ανταπόκριση σε όλο τον κόσμο. Γιατί δημιουργούμε ένα ευρύ δίκτυο οικονομολόγων και διανοουμένων που υποστηρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ και τον ελληνικό λαό, όταν αυτοί έχουν για μόνο σύμμαχο την κ. Μέρκελ και τον κ. Σόιμπλε. Γι' αυτό τους πείραξε τόσο πολύ το Τέξας, όχι γιατί δεν ήξεραν τι λέμε για την Ευρωζώνη και το ευρώ. Όπως επίσης τους πειράζει που εμείς μιλάμε τη γλώσσα της αλήθειας όπου βρεθούμε. Μιλάμε για την ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα, για την ολιγαρχία των τραπεζών και των μιντιαρχών που μας κυβερνά και για την ανάγκη να καταργηθεί το άθλιο πρόγραμμα του Μνημονίου. Ενώ αυτοί μιλούν για επιτυχία πάνω στα κοινωνικά ερείπια. Και τρώνε και σφαλιάρες από πάνω, από τους υπαλλήλους της τρόικας. Αυτό τους ενοχλεί. Πως εμείς καταφέρνουμε να χτίσουμε διεθνείς συμμαχίες για την Ελλάδα και βρίσκουμε τη διεθνή αναγνώριση του πολιτικού μας σχεδίου, ενώ αυτοί είναι μόνοι και απαξιωμένοι. Τους σνομπάρουνε ακόμα και οι υπάλληλοι της Κομισιόν, που προτιμούν να πάνε για σκι παρά να ασχοληθούνε μαζί τους.

*Το 2ο μέρος της συνέντευξης θα δημοσιευθεί στο φύλλο της Τρίτης, 19/11/2013.