Μια κοινωνία σε οριακό σημείο

Της Αντας Ψαρρά

Λίγα δεδομένα: Στην Ελλάδα οι νέοι είναι άνεργοι. Η διαφυγή των εσόδων από τα εισιτήρια λειτουργεί πλέον σαν απειλή για τον δημόσιο χαρακτήρα των συγκοινωνιών και το μέλλον των εργαζομένων σε αυτές. Το ποσοστό του προστίμου χρειάζεται στον ελεγκτή για να συμπληρώσει το μηνιάτικο. Η διοίκηση του οργανισμού από την αρχή προσπάθησε να ρίξει την ευθύνη στον νεαρό, ενώ είναι σαφές ότι προηγήθηκαν λογομαχία

και απειλή για «περαιτέρω» συνέπειες για το απλήρωτο εισιτήριο. Ο ελεγκτής δεν είναι αστυνομικός και επομένως έχει συγκεκριμένο «εύρος» κινήσεων απέναντι στον κάθε «τζαμπατζή». Οι ελεγκτές αλλά ακόμα και οι οδηγοί και εν γένει όλοι όσοι αισθάνονται ότι έχουν μια μικρή εξουσία πάνω σε άλλους έχουν ξεφύγει σε συμπεριφορές απέναντι σε πολίτες Ελληνες ή αλλοδαπούς, με συνέπεια ακόμα και να κατεβάζουν από λεωφορεία και τρόλεϊ μετανάστες επειδή δεν τους γουστάρουν κι όχι επειδή δεν έχουν εισιτήριο. Υπήρξαν αρκετά περιστατικά τα τελευταία χρόνια. Ο Θανάσης τα «πήρε» και δεν ήθελε να υποστεί κι άλλη δημόσια προσβολή, τη στιγμή μάλιστα που δήλωσε σύμφωνα με τις μαρτυρίες ότι ήταν άνεργος. Πάτησε το κουμπί και, έχοντας εμπιστοσύνη στις δυνατότητές του, πήδηξε έξω για να ξεφύγει από όλα όσα εκείνη τη στιγμή τον έπνιγαν, πληρώνοντας όμως την κίνησή του αυτή με την ίδια τη ζωή του. Νεκρός μόλις 19 χρόνων και με όλο το πολιτικό-κοινωνικό-μιντιακό σύστημα να αλληλοκατηγορείται πάνω στον τάφο του.

Εκ των υστέρων: Νεκρός για 1,20 ευρώ, λένε όλοι, από τον κάθε αμετροεπή παρουσιαστή μέχρι και τη ναζιστική Χρυσή Αυγή (οι ναζιστικές συμμορίες, ως γνωστόν, σκοτώνουν, μαχαιρώνουν και δέρνουν στο τζάμπα). Κρατική δολοφονία χαρακτηρίζουν πολλοί νέοι άνθρωποι τον θάνατο του Θανάση. Ισως με μία έννοια και να είναι, δεδομένου ότι το φάσμα της φτώχειας και της καταστολής επιβάλλεται από το σύστημα. Η φτώχεια την εποχή της κρίσης και με την ακροδεξιά πολιτική της καταστολής ποινικοποιείται πλήρως και καθημερινά. Ο πιο ευάλωτος γίνεται ο καλύτερος στόχος για κρατικές και παρακρατικές συμπεριφορές. 

Οσοι όμως αυτό το επισήμαιναν, όσοι μιλούσαν εγκαίρως για τη βάρβαρη βία απέναντι πρώτα στους μετανάστες, μετά στους Ελληνες πολίτες Ρομά, μετά στους τοξικοεξαρτημένους, στους άστεγους, στους οροθετικούς και τελικά σε κάθε φτωχό επαληθεύονται ξανά με τον πιο τραγικό τρόπο. Ενας άνεργος που δεν είχε να πληρώσει το εισιτήριο χάθηκε στα δεκαεννιά του. Οχι, δεν είναι το ίδιο με τον «οργισμένο» οδηγό της ακριβής κούρσας που σπάει την μπάρα των διοδίων και «δεν πληρώνει». Ποτέ δεν ήταν και ποτέ δεν θα είναι το ίδιο. 

Οσο κι αν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες υπερασπίζονται τον οδηγό και τον ελεγκτή, λέγοντας ότι ήταν απλά ένα φοβερό δυστύχημα, η εικόνα των δύο να διαπληκτίζονται οργισμένοι με επιβάτες για το… δίκιο τους δίπλα στο σκοτωμένο παιδί, αντί να θρηνούν σοκαρισμένοι κι ανήμποροι να διανοηθούν το τι έγινε, ήταν εφιαλτική και αποτρόπαια. Μπορεί να μην είναι ίσως ποινικά κολάσιμη, αλλά είναι ένα εκκωφαντικό δείγμα του οριακού σημείου στο οποίο βρίσκεται μια ολόκληρη κοινωνία. 

Δημοσιέυεται στην «Εφημερίδα των Συντακτών» της 16ης Αυγούστου