Νέα Δομή Ενόπλων Δυνάμεων, 'Κοιλοπόνεσε το βουνό και γέννησε ποντίκι ' - Ανάλυση του Γιάννη Ταφύλλη

   Η Νέα Δομή Δυνάμεων (ΝΔΔ)- που «κυοφορήθηκε» για έξι ολόκληρα χρόνια - εγκρίθηκε τελικά στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ της 29ης Μαΐου και φυσιολογικά παίρνει  το δρόμο της υλοποίησης.  
 

Ο φιλοκυβερνητικός τύπος την υποδέχτηκε ως την καινούργια «Μεγάλη Ιδέα» για την Άμυνα της χώρας, πολλά από τα σχόλια που συνόδεψαν τη μεθοδευμένη διαρροή της στον τύπο μίλησαν για «τομή», ενώ δεν έλειψαν και πυροτεχνήματα του τύπου ότι «αποδυναμώνεται το στράτευμα» για να πυροδοτήσουν προφανώς τον

υπόγειο - και αναγκαίο επικοινωνιακά - συνειρμό ότι αυτή η κυβέρνηση «έβαλε βαθιά το μαχαίρι στο κόκκαλο».  
 
Φτηνά επικοινωνιακά παιχνίδια και τακτικισμοί, χωρίς δυστυχώς συναίσθηση της κρισιμότητας της κατάστασης αλλά και του μεγέθους των αδιεξόδων στα οποία έχει περιέλθει η Άμυνα της χώρας. Στην ουσία, η πολυθρυλούμενη ΝΔΔ - που πρότεινε το ΥΠΕΘΑ και τελικά ενέκρινε το ΚΥΣΕΑ – δυστυχώς είναι ένα επιφανειακό, άνευρο και άτολμο εγχείρημα κατώτερο των περιστάσεων.

 
Η ΝΔΔ όφειλε και μπορούσε να είναι η μελετημένη αλλά και η θαρραλέα εκείνη απάντηση απέναντι στις - χωρίς λογική- οριζόντιες περικοπές και γενικότερα στο  καθεστώς της οικονομικής ασφυξίας που έχει επιβληθεί στις Ε.Δ.  
Το τι θα έπρεπε να έχει γίνει είναι διαπιστωμένο εδώ και δεκαετίες και το γνωρίζουν πλέον οι πάντες: η αναδιοργάνωση σε βάθος των Ε.Δ, αποτελεί  πάγια και επιτακτική απαίτηση από τη μεταπολίτευση έως και σήμερα, προκειμένου να ξεπεραστεί ένα αναχρονιστικό, αναποτελεσματικό αλλά και ιδιαίτερα δαπανηρό μοντέλο οργάνωσης – κατάλοιπο άλλων εποχών- που ήθελε στρατιωτικές μονάδες και σχηματισμούς σε κάθε γωνιά της  επικράτειας.  


Στην πάγια αυτή απαίτηση, έχουν προστεθεί και οι ειδικότερες απαιτήσεις της Αμυντικής Αναθεώρησης - που ξεκίνησε το 2000 και προβλέπει ενιαία διοίκηση των Ε.Δ υπό τον Α/ΓΕΕΘΑ- που επιβάλλουν την ανασυγκρότηση των επιτελικών δομών και των μονάδων των τριών όπλων και του ΓΕΕΘΑ κατά τρόπο που να διασφαλίζεται η μέγιστη διοικητική  και επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα, ευελιξία, οικονομία δυνάμεων, ομοιομορφία και διακλαδικότητα. 


 
Ένα τόσο σοβαρό και διαχρονικό αίτημα, για δεκαετίες ολόκληρες συνθλίβεται στις συμπληγάδες του κομματικού συμφέροντος και του παραγοντισμού, αφού η παρουσία στρατιωτικών μονάδων σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες «προσφέρεται» για την καλλιέργεια πελατειακών σχέσεων και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα. Ειδικότερα αιτήματα, που συνήθως αφορούν αναγκαίους μετασχηματισμούς στα ανώτερα επίπεδα της Δομής Δυνάμεων –όπως αυτό που απορρέει από την Αμυντική Αναθεώρηση- βρίσκουν εμπόδια προς την πορεία ολοκλήρωσής τους και σε συντεχνιασμούς- που ενδημούν δυστυχώς και στο στράτευμα- και εκδηλώνονται είτε προς την κατεύθυνση της περιφρούρησης της «αυτονομίας» του κάθε όπλου είτε προς την κατεύθυνση διασφάλισης του αριθμού των  οργανικών θέσεων στις ανώτατες βαθμίδες. 


 
Δυστυχώς, στις ίδιες συντεταγμένες κινήθηκε και η ΝΔΔ που βαίνει προς υλοποίηση, που από την άποψη αυτή δεν είναι καθόλου …νέα: διατηρούνται στρατιωτικές μονάδες και σχηματισμοί σχεδόν σε όλους τους νομούς της χώρας, επιστρατεύεται η «δημιουργική» λογιστική  για να φανεί ότι γίνονται «γενναίες» περικοπές, σχηματισμοί κλείνουν αλλά ..παραμένουν με άλλο όνομα, κλείνουν κάποιες μονάδες «φαντάσματα» που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να είναι ήδη κλειστές με βάση προγενέστερες αποφάσεις, οι θιασώτες του από Βορρά κινδύνου θα πρέπει να αισθάνονται …δικαιωμένοι και τελικά οι όποιες θετικές παρεμβάσεις πνίγονται ανάμεσα σε μεθοδεύσεις προκειμένου να διατηρηθούν πάσει θυσία μονάδες και μείζονες  σχηματισμοί σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές της χώρας.


Άλλη μία χαμένη ευκαιρία; Θα ήταν εξαιρετικά επιεικής ένας ανάλογος χαρακτηρισμός. Δεν υπάρχει πλέον κανένα περιθώριο για χαμένες ευκαιρίες.
Με επιχειρησιακούς όρους, σήμερα θα έπρεπε να έχουμε ήδη ολοκληρώσει αρκετούς κύκλους αναθεώρησης/αναδιοργάνωσης της δομής των Ε.Δ και η συζήτηση να περιστρέφεται όχι για το αν θα πρέπει να  γίνει επιτέλους το «μετέωρο βήμα του πελαργού» - για να απαγκιστρωθούμε από του αναχρονισμούς και τις αγκυλώσεις της δεκαετίας του ’50 - αλλά για το πώς θα προχωρήσουμε στον επόμενο κύκλο με όρους επιστήμης, καινοτομίας και πρωτοτυπίας παίρνοντας υπόψη το πώς προσδιορίζεται κάθε φορά  η απειλή.


Με όρους οικονομίας , στη δεινή κατάσταση που έχει περιέλθει η χώρα,  επιλογές που οδηγούν στον εξορθολογισμό των αμυντικών δαπανών, σήμερα συνδέονται πλέον άμεσα με την προοπτική βιωσιμότητας της ίδιας της Άμυνας της χώρας. 
 
Ανάλογες πολιτικές επιλογές –αν και αναμενόμενες πλέον από το σύστημα εξουσίας που κυριαρχεί από τη μεταπολίτευση- είναι δικαιολογημένο να προκαλούν αγανάκτηση: θα μπορούσαν να μην έχουν προχωρήσει σε τυφλές περικοπές μισθών που οδηγούν τη συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών των Ε.Δ στη εξαθλίωση , αλλά να πετύχουν  πολύ καλύτερο οικονομικό αποτέλεσμα  δρομολογώντας άμεσα όλες εκείνες τις αναγκαίες δομικές αλλαγές για τον εκσυγχρονισμό της δομής των Ε.Δ, που όπως αναφέρθηκε προηγούμενα - πάνω απ’ όλα- επιβάλλονται  για επιχειρησιακούς λόγους. 
  
Το ήθελαν άραγε; Ο ιστορικός του μέλλοντος είναι πιθανό να φωτίσει και άλλες πτυχές του δράματος που ζει η χώρα σήμερα όπως επίσης και πτυχές της «ειδικής μεταχείρισης» που επιφύλαξαν στις Ε.Δ της χώρας. Είναι πιθανό και όχι. Αυτό πάντως που δεν χρειάζεται τον ιστορικό του μέλλοντος για να «φωτιστεί» -και αναμφίβολα αποτελεί συστατικό του σύγχρονου ελληνικού δράματος-  είναι ότι το κομματικό συμφέρον βρίσκεται - αν όχι πρώτο- , πάντως πολύ ψηλά στη λίστα των κριτηρίων στη βάση των οποίων παίρνονται κρίσιμες πολιτικές αποφάσεις που αφορούν ακόμα και το μέλλον της χώρας. 
 


 
(*) Ο Γιάννης Ταφύλλης είναι Αξκός Π.Α (Ι) ε.α – Αναλυτής Επιχειρησιακών Συστημάτων
Μέλος της συντονιστικής γραμματείας του τμήματος Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜΣ / Συντονιστής του τομέα Άμυνας

πηγή:Onalert